پایش تغییرات سیلاب دشت های رودخانه کرخه بر اثر احداث سد مخزنی کرخه با استفاده از سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی

سد مخزنی کرخه به عنوان بزرگترین سد خاکی خاورمیانه تاثیرات مثبت در افزایش سطح کشاورزی در منطقه داشته و به علاوه سیلاب های مخرب منطقه را تحت کنترل درآورده است. مقاله حاضر سعی دارد تا با استفاده از تکنیک های سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی، به بررسی تاثیرات احداث سد در منطقه پرداخته و بر این اساس پیشنهادهایی را جهت بهبود رونق اقتصادی منطقه ارایه نماید. جهت نیل به این هدف، ابتدا سه دوره تصویر ماهواره ای سال های 1991، 2002 و 2008، مربوط به قبل و بعد از ساخت سد، تهیه گردید. از تکنیک های فیوژن، بهینه سازی و ثبت هندسی تصاویر بهره گرفته شد و شاخص پوشش گیاهی نرمال (ndvi) بر روی تصاویر یاد شده اعمال گردید. پس از آن جهت آشکارسازی پوشش گیاهی، طبقه بندی نظارت نشده در دو مرحله بر روی تصاویر اعمال شد. جهت ایجاد نقشـه تغییــرات کاربری اراضی پایین دست سد نیز، از طبقه بندی نظارت شده به روش حداکثر شباهت استفاده گردید. در نهایت میزان و نوع تغییرات منطقه، محاسبه شد. نتایج نشان داد که زمیـن های زراعی در سال 2008 حدود390 کیلومتر مربع نسبت به سال 1991 افزایش داشته است. کاهش 50 درصدی نیز در سطح اراضی فاقد پوشش گیاهی، رودخانه، اراضی بایر و ماسه زارها، دیده شد. همچنین در اراضی دارای پوشش گیاهی، مناطق مسکونی و تاسیسات نیز، افزایشی بیش از 100% داشت که این نتایج به خوبی چگونگی، نرخ و نوع ایجاد تغییرات در منطقه با احداث سد را نشان می دهند.