بررسی توزیع مکانی فلزات سنگین کادمیوم، مس و سرب در خاک و تعیین منشا این فلزات (مطالعه موردی: شهرستان نهاوند)

هدف از این مطالعه بررسی توزیع مکانی فلزات سنگین کادمیوم، مس و سرب با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و زمین آمار و تاثیرات ساختارهای زمین شناسی و کاربری اراضی بر غلظت این فلزات در خاک می باشد. با استفاده از روش نمونه برداری سیستماتیک- تصادفی 39 نمونه خاک سطحی (20-0 سانتیمتری) از شهرستان نهاوند واقع در استان همدان به وسعت 1623 کیلومنر مربع جمع آوری و غلظت کل عناصر، خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک شامل ph، ec و ماده آلی برای کلیه نمونه ها اندازه گیری شد. برای پهنه بندی غلظت عناصر از روش های مختلف کریجینگ استفاده شد و با کمک آنالیز همبستگی مکانی، مناسبترین روش پهنه بندی با استفاده از مقادیر rmss و rmse و توابع mae و mbe انتخاب گردید. سپس نقشه پهنه بندی غلظت فلز سنگین کادمیوم با استفاده از روش کریجینگ گسسته و مدل نمایی، فلز مس با استفاده از روش کریجینگ معمولی و مدل نمایی و فلز سرب با استفاده از روش کریجینگ گسسته و مدل کروی تهیه شد. همچنین برای تجزیه و تحلیل توزیع مکانی فلزات از نقشه های کاربری اراضی و زمین شناسی استفاده شد. نقشه کاربری اراضی با استفاده از اعمال روش هیبرید (که ترکیبی از طبقه بندی نظارت شده و نظارت نشده است) بر روی تصویر awifs سال 1378 با کاپای 91/0 و صحت کلی 95% تهیه گردید. تجزیه و تحلیل نقشه پهنه بندی فلزات نشان داد که عناصر کادمیوم، مس و سرب منشا زمین شناسی و کشاورزی دارند. در حقیقت این فلزات به طور طبیعی در خاک وجود دارند اما فعالیت های انسان سبب تجمع بیشتر این فلزات در خاک شده است.