باغ کهنه فین و محدودۀ میان آن تا باغ فین

ناحیۀ فین، ییلاقی برای شهر کاشان محسوب می‌شود و به سبب نزدیکی به کوه و برخورداری از حضور چشمۀ تاریخی فین از وضعیت اقلیمی مناسب‌تری نسبت به شهر کاشان برخوردار است. این ناحیه دربردارندۀ باغ‌های پرشماری است. هم‌اکنون بقایای باغی قدیمی‌تر از باغ فین در پایین‌دست آن قرار دارد که باغ کهنه نامیده می‌شود. براساس پاره‌ای از مستندات تاریخی، باغ یادشده در زلزله‌ای که در اواخر حکومت شاه‌تهماسب رخ داده، آسیب دیده است. درنتیجۀ این تخریب، باغ شاهی جدیدی در جایی نزدیک‌تر به مظهر چشمۀ فین ساخته شده است. به‌دلیل انتقال باغ به مکان کنونی آن، به‌نظر می‌رسد بعد از این تاریخ باغ کهنه از اقبال کمتری بهره برده باشد؛ علاوه بر آن مستندات تاریخی در خصوص این باغ و محدودۀ مابین آن تا باغ فین، بسیار محدود هستند. این تحقیق که با روشی تفسیری تاریخی انجام گرفته، به دنبال آن است تا با استفاده از منابع تاریخی و مقایسۀ آن‌ها با عکس‌های هوایی دوره‌های گوناگون و انجام مطالعات میدانی، طرح باغ کهنه، نحوۀ اتصال دو باغ و محدودۀ پیرامونی باغ فین را بازیابی کند. نتایج تحقیق حکایت از آن دارد که باغ کهنه تا اوایل دورۀ پهلوی همچنان به حیات خود ادامه می‌داده است و پس از آن با عبور خیابان میان فین و کاشان، باغ کهنه به دو بخش تقسیم شده است. حد میان دو باغ کهنه و فین، پیش از احداث خیابان یادشده، خیابانی شاهی بوده است که احتمالاً از بقایای دوره صفویه بوده است. در محدودۀ بلافصل باغ فین نیز باغ‌ها و محوطه‌هایی بوده‌اند که وجود خیابان فعلی خارج از باغ موازی با جبهۀ سردر خارج باغ را دست‌کم در جبهۀ سردرخانه باغ فین نفی می‌کنند.