تعریف و تدوین دستگاه واکاوی فرم معماری مبتنی بر تحلیل و بازاندیشی دستگاه نقد

هدف این مقاله، کنکاشی است تخصصی و ریزبینانه در باب تعریف مفهوم  و جایگاه واکاوی در معماری. این مفهوم از جهاتی مختلف شبیه به حوزه نقد می‌باشد و حتی در مواقعی ناخواسته و ناآگاهانه به جای آن استفاده می‌شود. بنابراین، این مقاله ابتدا به واژه شناسی مفهوم واکاوی و نقد پرداخته و سپس برای شناختی جامع تر، دستگاه نقد معماری وین اتو را که به هر دو حوزه نقد و واکاوی اهمیت می‌دهد، انتخاب و به‌لحاظ فکری و نظری مورد تحلیل قرار می‌دهد تا چگونگی شکل‌گیری دستگاه‌های فکری نقد و البته با تاکید بر حوزه نقد فرم از منظر این پژوهش در فرایند شکل‌گیری معماری به‌صورت دقیق مشخص و بیان شود. در مرحله آخر، به‌عنوان نمونه‌ای از تعریف یک دستگاه واکاوی براساس ساختار دستگاه نقد معماری تحلیل شده و با توجه به دانش حاصله در تعامل و ارتباط این دو حوزه با یکدیگر، ضمن مروری سریع بر تعریف فرم معماری و رجوع به چند منبع تشریحی وتحلیلی فرم معماری، به تهیه و تدوین دستگاه فکری برای واکاوی فرم معماری پرداخته می‌شود. برای رسیدن به این دستگاه فکری روشی مورد نظر قرار گرفته که به‌صورت تحلیلی از منابع مورد تائید قبلی برداشت شده و نهایتاً به‌صورت یک دستگاه جامع و مدل کاربردی برای واکاوی فرم در این مقاله ارائه شده است.

Definition and Establishment of an Analytical Model for Architectural Form based on Assessment and Rethinking of the Criticism Framework

The purpose of this paper is to explore in detail the concept of architectural analysis. This concept is, in many ways, similar to criticism, which is used sometimes unintentionally and unknowingly instead. Therefore, at first, this paper attempts to identify the terminology regarding the concepts of criticism and analysis. Then, for a more comprehensive view, the criticism framework of Wayne Attoe that involves both aspects of analysis and criticism is theoretically assessed. This helps in understanding how criticism frameworks, and for the purpose of this research, the framework for the criticism of form in the process of architectural creation are developed. Finally, a form analysis model is established in this research, as an example of a model based on the criticism framework according to the gained knowledge of the connections between the two fields, and by a quick review of multiple descriptive and analytical resources on architectural form. Thus, the method used involves the analytical assessment of previous resources. Finally, a comprehensive and practical model for form analysis is presented in this paper.