ادراک شهروندان از منظر ساختمان‌های بلند شهری، نمونه موردی هتل چمران شیراز

ساختمان‌های بلند شهری به واسطه ظرفیت نشانه ای خود، نقش مهمی در خلق تصویر ذهنی شهروندان از شهر دارند. پژوهش حاضر به بررسی ادراک شهروندان از منظر هتل چمران که در حال حاضر با ارتفاع 110 متر بلندترین ساختمان شیراز است، می پردازد. در این پژوهش از راهبرد اسنادی در بخش نظری و راهبرد پیمایش اجتماعی استفاده شده است. تاکید این نوشتار بر وجوه معنایی و بصری منظر این بنا در ادراک شهروندان بوده و در بخش‌های متعدد شناختی، احساسی، تفسیری و ارزش‌گذاری ارزیابی شده است. جامعه آماری شامل 100 نفر (به نسبت برابر از هر دو جنیست) بوده که به روش تصادفی، انتخاب و پرسشنامه ای شامل سوالات باز و بسته بین آنان توزیع گردیده و تحلیل داده ها در نرم افزار spss (نسخه 19) انجام شده است. در ادامه، ضرایب همبستگی اسپیرمن میان مولفه های ادارکی مورد استخراج و ارزیابی قرار گرفته است. نتایج نشان می دهند که «بدیع بودن ارتفاع هتل» در شهر، عامل اصلی توجه و احساس خوشایند مردم دانسته می شود که بیشتر تحت تاثیر بعد حسی ادراک بوده و پس از مدتی، اثر آن کمرنگ خواهد شد. به سبب ظرفیت پایین طراحی و منظر هتل، ابعاد شناختی، تفسیری و ارزش‌گذاری ادراک، کمتر مورد اشاره پرسش شوندگان قرار دارند، لذا راهکارهایی برای ارتقای ادراک شهروندان در سایر پروژه های بلندمرتبه‌سازی شهر در چهار دسته به شرح زیر پیشنهاد شده است: الف) توجه بیشتر به جنبه های نوآورانه و خلاقانه در طراحی کالبدی ساختمان‌های مرتفع از نظر فرم خارجی و ترکیب بندی اجزای آن؛ ب) استفاده از مصالح با ترکیب بندی و رنگ بندی متنوع و خلاقانه در طراحی نما که می تواند به ادراک مردم از ساختمان‌های بلند کمک فراوانی نماید؛ ج) هماهنگی بصری با بافت طبیعی و فیزیکی شهر به سبب عدم ارتباط معناداری ادراک زیباشناختی با تضاد و تمایز؛ د) حفظ معانی و مفاهیم قابل فهم و هویت بناهای بلند، و اجتناب از احداث بناهای فاقد معنی و هویت مناسب متناسب با جنبه های نمادین و نمایه ای وجه نشانه ای ساختمان‌ها.