بررسی تاثیر متقابل انسان خلاق، محیط خلاق و آموزش خلاق بر عملکرد تحصیلی دانشجویان معماری

یکی از انتظارهایی که از دانشجویان معماری می‌رود، به‌کارگیری «خلاقیت» در انجام کارها و فعالیت‌های معماری و پس از آن در انجام فعالیت‌های تخصصی این رشته در خارج از دانشگاه است. خلاقیت قابل آموزش دادن است و بهره‌گیری از خلاقیت نیازمند آموزش خلاق است. برای این مهم، یاددهندگان ناگزیر به شناخت و بررسی عوامل موثری هستند که بتواند خلاقیت را در یادگیرندگان شکوفا سازد. در این حیطه، تاثیر متقابل ساختار سه‌وجهی تشکیل‌شده از عوامل انسان خلاق، محیط خلاق و آموزش خلاق به‌عنوان چارچوب و زمینه‌ساز ارتقای خلاقیت اهمیت می‌یابد. در این مقاله، طی یک پژوهش توصیفی، پس از بررسی عوامل موثر بر خلاقیت و با در نظر گرفتن ساختار سه‌وجهی یادشده، تاثیر متقابل این ساختار در بخش محیط خلاق و آموزش خلاق با میزان رضایت دانشجویان و عملکرد تحصیلی دانشجویان معماری دانشکدۀ هنرهای زیبا دانشگاه تهران، ورودی سال‌های 1398 تا 1402، با استفاده از پرسش‌نامه بررسی شد.تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار اسمارت پی‌ال‌اس نشان می‌دهد محتوای دروس عمومی در ارتقای خلاقیت دانشجویان بی‌تاثیر بوده است و دروس طراحی نقش موثری در ارتقای خلاقیت دارند. نیمی از دانشجویان احساس رضایت از خلاقیت محیط داشته‌اند و احساس رضایت در روش تدریس به کمتر از نصف دانشجویان کاهش می‌یابد. همچنین این میزان رضایت در گروه دانشجویان با تسلط ربع چهارم مغز یا ربع d که طبق نظریۀ چهار ربع مغزی ند هرمان، ربع مرتبط با بروز خلاقیت بیشتر می‌باشد، در پایین‌ترین حد قرار داشته‌ است. وجود رابطۀ غیرمعنادار بین رضایت از خلاقیت تدریس و میزان موفقیت نشان می‌دهد که آموزش معماری هنوز نتوانسته‌ است از روش‌های مناسب با توانمندی‌های این افراد استفاده کند. همچنین غیرمعناداری رابطۀ خلاقیت محیطی و خلاقیت در تدریس با میزان موفقیت در گروه با تسلط ربع چهارم مغز نشان می‌دهد که این افراد بیشتر با تکیه بر قابلیت‌های فردی خود توانسته‌اند عملکرد تحصیلی مثبتی داشته باشند.

investigating the correlation between creative student – creative educational environment – creative educational method on the academic performance of architecture students

one of the expectations of architecture students is to be &creative& in their academic performance and, later, in their professional activities. one way to improve creativity in architecture students is through creative education, and in order to teach creatively, teachers are supposed to use creative teaching methods. the findings of this article indicate that interaction between three elements of creative man/student, creative environment, and creative education can improve creativity in architectural education. in order to improve creativity, a variety of thinking styles should be engaged in educational methods. this research investigates the theoretical aspects of each of the three elements. it measures the correlation between these elements and the level of creativity in the performance of the architecture students at the school of architecture at the university of tehran, entering between 2019 and 2023. data analysis by smart pls software indicates that in terms of satisfaction with the content of courses, all students believed that general courses were ineffective in promoting their creativity, while 69% considered design studios had a considerable influence on their creativity. students’ satisfaction with their educational environment was 50%, and educators’ creative teaching method was less than 50%. the d brain-quadrant dominance group reported poor satisfaction with creative teaching methods. the non-significant correlation between satisfaction with teaching creative methods and the students’ success rate indicates that educators have not yet been able to use appropriate teaching methods compatible with their students’ capabilities. the non-significance of the correlation between the educational environment and creativity in teaching with the success rate in group d indicates that most students have been able to have a positive academic performance by relying on their abilities. this research suggests that adopting a creative educational environment and a creative teaching method can significantly impact the student’s academic performance.