سیر شکل‌گیری میدان نقش ‌جهان اصفهان

با وجود پژوهش های متعدد دربارۀ روند و تاریخچۀ شکل گیری میدان نقش جهان، همچنان پرسش های متعددی در این زمینه وجود دارد که جواب دقیقی به آن ها داده نشده است. این پرسش ها به موضوعاتی از قبیل پیشینۀ میدان ، تاریخ دقیق ساخت و اتمام اجزای میدان، ترتیب شکل گیری اجزای میدان و... مربوط است. در این مقاله تلاش شده پاسخ های دقیقی در حد منابع و اسناد تاریخی موجود به این پرسش ها داده شود. روش پژوهش، تحلیلی تاریخی مبتنی بر متون تاریخی شامل کتب تاریخی دورۀ صفویه و نیز سفرنامه های آن زمان و برداشت های میدانی از قبیل مطالعۀ متن کتیبه های تاریخی ابنیۀ موجود در مجموعه و دیگر شواهد موجود است. هدف از این بررسی ها تدقیق و تکمیل پیشینۀ تاریخی یکی از مجموعه های تاریخی مهم معماری و شهرسازی ایران است. دربارۀ دستاوردهای مقاله می توان به این موارد اشاره کرد: 1. پاسخ به ابهامات و پرسش های مرتبط با موضوع پژوهش و ارائۀ تصویری روشن از فرایند تاریخی شکل گیری میدان نقش جهان و اجزای آن، 2. گردآوری مهم ترین اسناد تصویری و متون تاریخی مرتبط با موضوع تحقیق، 3. تدوین چند سند تصویری از پیشینه و فرایند شکل گیری میدان در دورۀ صفوی که برای اولین بار در خصوص تاریخچۀ سیر تحول و شکل گیری میدان نقش جهان ارائه می شود و بیانگر پیشینه و نحوۀ توسعۀ میدان نقش جهان در دورۀ صفوی است.

The Development of "Naqsh-e Jahan" Square in Isfahan

Despite numerous studies regarding the development history of Naqshe Jahan Square, there are still many questions which have not been accurately answered to date. Some of them include the history of the square, the exact date of initiation and completion of construction of different elements of the square, and the order of their completion. This article tries to answer these questions accurately based on historical sources and documents. The research method is historical analysis of historical texts including historical books written in the Safavid period, travelogues of that era, and field studies such as review of the text of historical epigraphs. The main outcomes of this research are: 1. Answers to the ambiguities regarding the subject of research and delineating a clear timeline of Naqshe Jahan Square rsquo;s development history; 2. collecting the most important relative pictorial documents and historical texts, and; 3. Presentation of multiple pictorial documents, for the first time, of the history and development of the square during the Safavid era.