الگوی تجربۀ فعال در آموزش معماریتدوین مدلی برای کسب دانش عملی طراحی از طریق رویکرد طراحانه به مصادیق معماری

تجربۀ مصادیق معماری از جمله راهبردهای آموزشی است که در آموزش معماری، به شکلی گسترده به کار می رود. یکی از عرصه های کاربست این راهبرد آموزشی، بهره گیری از آن در حوزۀ کسب دانش عملی طراحی است؛ زیرا مشاهدۀ آثار معماری سهم عمده ای در تامین مهارت های ذهنی معمار برای خلق اثر معماری دارد. این شکل از تجربۀ مصادیق معماری، که رویکردی طراحانه به آثار است، زمانی در ارتقای دانش عملی معمار موثر واقع می شود که تاثیرات ادراکی و دریافت های تصویری آن در زمان طراحی، به عنوان مادۀ عمل ذهن در فرایند تصویرسازی به کار آید. مقالۀ حاضر تلاشی است در راستای طرح راهکاری به منظور دستیابی به چنین کیفیتی از تجربۀ آثار. راهکار یادشده الگویی عملی است که در اینجا از آن با عنوان »الگوی تجربۀ فعال « یاد می شود. یافته های این پژوهش، با اتکا به روش تحلیل منطقی بر پایۀ منابع کتابخانه ای، نشان می دهد که تجربۀ کارآمد آثار در حوزۀ دانش عملی معماری، از طریق عبور از دو مرحلۀ »توجه « و »پردازش «، به شیوه های کلامی و تصویری میسر می شود. این دو مرحله ارکان تشکیل دهندۀ الگوی تجربۀ فعال است که کارایی آن از طریق طرح یک آزمون میدانی روی تعدادی از دانشجویان دانشکدۀ هنر و معماری یزد، مورد سنجش قرار گرفت. نتایج این آزمون گواه آن بود که بهره گیری از الگوی تجربۀ فعال، تاثیری معنادار در کیفیت و کمیت بازیابی اطلاعات تصویری حاصل از تجربۀ آثار معماری در مقایسه با مشاهدۀ ساده دارد.