شناسایی حق بر توانمندسازی بزه‌دیده؛ مبانی و جلوه‌ها

ضرورت تحقق رشد پس از آسیب برای بزه‌دیده و تلفیق آن با مفهوم حق، موجب پیدایش حق بر توانمندسازی است. پژوهش حاضر با روش تحلیلی توصیفی و با استفاده از ابزار کتابخانه‌ای به مفهوم‌سازی حق بر توانمندسازی با مولفه‌های تغییر پیش‌فرض از جبران به توانمندسازی، عبور از اصل همترازی حقوق متهم و بزه‌دیده و الزام مشارکت متقارن حکومت و بزهکار در فرایند توانمندسازی پرداخته است. یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که این حق، مبتنی بر نظریاتی چون قرارداد اجتماعی، رفاه اجتماعی و نظریه آسیب اجتماعی شناختی بر ضرورت پذیرش مستقیم مسئولیت حاکمیت در توانمندسازی بزه‌دیده استوار است. همچنین نظریه‌های عدالت ترمیمی و انصاف که از منظر ضرورت ترمیم آسیب‌ها و نقش آن در ایجاد احساس تحقق عدالت و پیشگیری از بزه‌دیدگی مجدد، به تحلیل الزام بازتوانی بزه‌دیده می‌پردازند. عینی‌سازی حق بر توانمندسازی نیز نیازمند جلوه‌هایی قانونی در عرصه فراملی و ملی است. بررسی این جلوه‌ها نشان داد که اگرچه در طول زمان، جلوه‌های توانمندی بزه‌دیده افزایش یافته است، اما همچنان تا رسیدن به تحقق مولفه‌های حق بر توانمندسازی منطبق با اصول پیش‌گفته فاصله وجود دارد.

Accepting the Right to Victim Empowerment: Bases and Demonstrations

The necessity of occurring promotion after damage to a victim and reconciling it with the concept of right causes the right to empowerment. The present note with the analyticdescriptive method and with the utilization of the library tools has set out to conceptualize the right to empowerment with the components of the change of the premises from redress to empowerment, transferring from the principle of equality of arms between the victim and accused and the requirement of the concurrent collaboration between the state and convict in the process of empowerment. The findings show that this right is established based on the theories such as the social contract, social welfare and the theory of the socialcognitive pathology to the necessity of the direct acceptance of the state liability for the victim empowerment. Also, the theories of restorative justice and fairness from the view of the need to repair the harm and its role in creating the feeling of achieving justice and prevention of repetitive offending analyze the necessity of the rehabilitation of victims. The objectification of the right to empowerment requires legal manifestations in the national and transnational arena. The examination of these manifestations shows that over time the manifestations of victim empowerment have been developed but still it is far from achieving the realization of the components of the right to empowerment compliance with the aforementioned principles.: