|
|
|
|
واکاوی مفهوم «درک» موضوع ماده 91 ق.م.ا. تحلیل میان رشته‌ای حقوق و علوم اعصاب شناختی
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
پتفت آرین ,عباسی محمود ,زالی علیرضا
|
|
منبع
|
آموزه هاي حقوق كيفري - 1400 - دوره : 18 - شماره : 21 - صفحه:3 -28
|
|
چکیده
|
در ماده 91 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، سه وضعیت به عنوان عوامل سقوط مجازات حد یا قصاص نوجوان بالغ معرفی شده‌اند: الف عدم درک ماهیت جرم؛ ب عدم درک حرمت جرم؛ ج شبهه در رشد و کمال عقل. به قرینه مواد 144 و 155 این قانون می‌توان دریافت که مفاهیم «عدم درک ماهیت جرم» و «عدم درک حرمت جرم» در حقیقت ارتباط نزدیکی با مفاهیم «شبهه موضوعی» و «شبهه حکمی» در حقوق کیفری دارند. اما در عین قرابت معنایی این مفاهیم، مولفۀ «ادراک» یک وجه تمایز اساسی میان آن‌ها محسوب می‌شود که متفاوت از «علم» در ماهیت تعریف شبهه حکمی و موضوعی است. در حقیقت، قانون‌گذار با بیان مقولۀ «درک» در این ماده سعی نموده تا مفهوم نوینی را به مبانی حقوق جزای اطفال و نوجوانان بیفزاید که البته به سبب ابهام و نقص نظری، موضوع مجادله‌برانگیزی است. ادراک، مفهوم انتزاعی و پیچیده‌ای در دانش عصب‌روان‌شناسی است که از مقولات شناختی مغز و وابسته به عملکرد ذهنی می‌باشد. پژوهش حاضر در تلاش است تا این مفهوم را در قرائت دانش نوین حقوق عصب‌شناختی تبیین نموده و شاخص‌های احراز آن را مشخص نماید. یافته‌های این پژوهش علاوه بر اینکه تا حد قابل توجهی خلاهای علمی را در این زمینه برطرف می‌سازد، دیدگاه و معیارهای مناسبی در رابطه با ادراک کودک معارض با قانون به دادرس ارائه می‌دهد.
|
|
کلیدواژه
|
حقوق عصب‌شناختی، مسئولیت کیفری، بزهکاری کودکان، ادراک، ماده 91 ق.م.ا
|
|
آدرس
|
دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی, مرکز تحقیقات اخلاق و حقوق پزشکی, ایران, دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی, مرکز تحقیقات اخلاق و حقوق پزشکی, ایران, دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی, مرکز تحقیقات جراحی مغز و اعصاب عملکردی, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
dr_a_zali@yahoo.com
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
The Review of the Concept “Perception” the Subject Matter of Article 91 of the Islamic Penal Code; The Interdisciplinary Analysis of the Law and Cognitive Neuroscience
|
|
|
|
|
Authors
|
Petoft Arian ,Abbasi Mahmoud ,Zali Ali Reza
|
|
Abstract
|
|
|
Keywords
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|