تبیین مفهوم و جایگاه «کار نوعاً کشنده» در حقوق کیفری ایران با نگاهی به حقوق فرانسه

بعد از انقلاب اسلامی 1357، قانون‌گذار در راستای اسلامی کردن قوانین کیفری در «قانون حدود، قصاص و مقررات آن» مصوب 1361 با الهام از منابع فقهی، اصطلاح «کار نوعاً کشنده» را به کار می‌گیرد و مقرر می‌دارد در مواردی که عمل نوعاً کشنده است، قتل ارتکابی عمدی است؛ هرچند مرتکب قصد قتل نداشته باشد. از منظر اصول مسلم حقوق کیفری، امکان تحقق قتل عمدی بدون داشتن قصد قتل محال است. به همین دلیل، این شیوه جرم‌انگاری، انتقاد برخی حقوق‌دانان را برانگیخت. قانون‌گذار در سال 1392 در صدد اصلاح این اشتباه برمی‌آید، ولی متاسفانه به این هدف خود نائل نمی‌شود. در حقوق کیفری فرانسه چنین اصطلاحی وجود ندارد، ولی در عین حال رفتار مرتکب، عامل احراز قصد قتل تلقی می‌گردد.

Determining the Concept and Position of the Natural and Probable Consequences of Acts-the Victim’s Death in the Penal Code of Iran with a Look to the Law of France

After Iran’s Islamic Revolution in 1357, in order to Islamize the criminal laws the legislature has applied the term “the natural and probable consequences of acts resulting in victim’s death” in the law of hudud and qisas and its regulations enacted 1361 originating from Islamic jurisprudential sources and established in cases that the act likely leads to the victim’s death, the murder is intentional killing although the perpetrator doesn’t intend to kill. From the perspective of the wellaccepted axioms in the criminal law, the possibility of the intentional killing without intending to kill is impossible. For this reason, this method of the criminalization make some law scholars criticize. in 1392 the legislature planned to reform this fault but it did not achieve this goal. There is no such term in the law of France but the conduct of the perpetrator is regarded the factor for achieving his intent to kill.