اثربخشی آموزش همدلی و آموزش مدیریت خشم مبتنی بر رویکرد شناختی– رفتاری بر سازگاری دانش آموزان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله ای

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی و مقایسه آموزش همدلی و آموزش مدیریت خشم مبتنی بر رویکرد شناختی رفتاری بر سازگاری کودکان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله ای انجام شد. طرح پژوهش آزمایشی و از نوع پیش آزمون پس آزمون چند گروهی است. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان پسر پایه های هفتم و هشتم مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله ای شهر ساری در سال تحصیلی 94-1393 بود. نمونه پژوهش 72  نفر از این دانشآموزان بود که به روش تصادفی به چهار گروه (دو گروه آزمایشی و دو گروه گواه) گمارده شدند. جهت جمع­آوری داده‌ها از مقیاس درجهبندی اختلال نافرمانی مقابلهای کودکان، مصاحبه بالینی ساختاریافته، و پرسشنامه سازگاری دانش آموزان استفاده شد. برای گروه های آزمایشی، آموزش همدلی و آموزش مدیریت خشم مبتنی بر رویکرد شناختی رفتاری در 8 جلسه 60 دقیقه‌ای برگزار شد در حالی که گروه های گواه هیچ گونه مداخله‌ای را دریافت نکردند. نتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیری نشان داد آموزش­های همدلی و مدیریت خشم می­تواند موجب بهبود سازگاری کلی، سازگاری عاطفی و سازگاری اجتماعی کودکان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابلهای شود و اثر بین گروهی 49 درصد است. بین میزان اثربخشی آموزشهای همدلی و مدیریت خشم بر سازگاری و مولفه های آن در کودکان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله ای تفاوت معناداری دیده نشد. بنابراین توجه به اثربخشی آموزش های همدلی و مدیریت خشم مبتنی بر رویکرد شناختی رفتاری بر متغیرهای مرتبط با سازگاری دانش آموزان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله ای از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

The efficacy of empathy and anger management training based on cognitive-behavioral approach on adjustment in children with oppositional defiant disorder

The aim of this research was studied effectiveness and comparing empathy and anger management training based on cognitivebehavioral approach on adjustment in children with oppositional defiant disorder. The method of research is experimental and research design is pretest posttest with multi groups. The statistical population consisted of all boy students of seventh and eighth grades with oppositional defiant disorder in 20142015 academic years in Sari who among them the sle consisted of 72 students were selected and were assigned in 4 groups (2 experimental groups and 2 control groups). For data collecting were used from oppositional defiant disorder rating scale for children, the structured clinical interview, and students' adjustment questionnaire. For experimental groups, empathy training and anger management training was executed at 8 weekly sessions in 60 minutes whereas control groups have any training.The results of multivariate covariance showed empathy training and anger management training can improve general adjustment, educational adjustment and emotional adjustment in children with oppositional defiant disorder (Plt 0.00) and the effectiveness of the trainings according to eta squared is 49 percent. There was no significant difference between efficacy ​​of empathy training and anger management training on adjustment and it's components in children with oppositional defiant disorder. Therefore, attention to the efficacy of empathy training and anger management training on variables related to students' adjustment with oppositional defiant disorder havespecial importance.