نقش حساسیت پردازش حسی و کارکردهای شناختی در پیش‌بینی نیمرخ روان آسیب‌شناختی دانش‌آموزان

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش حساسیت پردازش حسی و کارکردهای شناختی در پیش‌بینی نیمرخ روان‌شناختی دانش‌آموزان بود. روش پژوهش حاضر توصیفی همبستگی بود که جامعه آماری آن را کلیه دانش‌آموزان پسر مقطع متوسطه شهر اردبیل در سال تحصیلی 96-1397 تشکیل می‌دادند و نمونه پژوهش شامل 300 دانش‌آموز بود که به روش تصادفی خوشه‌ای، انتخاب شده بودند. برای جمع‌آوری داده‌ها از مقیاس شخص با حساسیت حسی بالا (hsps)، پرسشنامه توانایی‌های شناختی (caq) و چک‌لیست اختلالات روانی (scl90r) استفاده شد و داده‌ها نیز با روش‌های آماری ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه تجزیه و تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد که شاخص‌های آسیب‌شناختی gsi، pst و psdi با همه مولفه‌ها و نمره کل حساسیت پردازش حسی رابطه مثبت، و به جزء شناخت اجتماعی با همه مولفه‌های کارکردهای شناختی رابطه منفی دارد (p<0/01 ). نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان داد که نمره کل حساسیت پردازش حسی و کارکردهای شناختی به ترتیب 10 و 40 درصد واریانس gsi؛ 7 و 35 درصد واریانس pst و 7 و 24 درصد واریانس psdi را پیش‌بینی می‌کند (p<0/01 ). با توجه به رابطه معنادار حساسیت پردازش حسی و کارکردهای شناختی با نشانگان بالینی دانش‌آموزان و نقش این متغیرها در پیش‌بینی نیمرخ روان شناختی، می‌توان نتیجه گرفت که متغیرهای مذکور نقش مهمی در آسیب‌شناسی روانی نوجوانی بازی می‌کنند؛ از این رو می‌توانند به عنوان اهداف درمانی و توانبخشی در کار بالینی با دانش‌آموزان در نظر گرفته شوند.

The role of sensory processing sensitivity and cognitive functions in predicting student’s psychopathological profile

The aim of this study was to examination of the role of sensory processing sensitivity and cognitive functions in predicting students’ psychopathological symptoms. The method was a descriptive and correlation study that the statistical population included all male high school students at 20172018 in Ardabil city. The sample consisted of 300 students that were sampled by cluster sampling method. Data were collected using Highly Sensitive Person Scale (HSPS), Cognitive Abilities Questionnaire (CAQ), and Symptoms Checklist90Revised (SCL90R) and were analyzed using Pearson correlation coefficient and multiple regression analysis. The results showed that psychopathological indexes such as GSI, PST and PSDI have positive relationship with sensory processing sensitivity (P<0.01), and negative relationship with cognitive functions (P<0.01). Also, the result of multiple regression analysis showed that sensory processing sensitivity and cognitive functions have significant role in explaining of students psychopathological profile (P<0.01). According to these findings, it seems that sensory processing sensitivity and cognitive functions have important role in students’ mental health problems, and can be considered as therapeutic objects in clinical work with students’ psychopathology.