محیط زیست و نظام اخلاقی آن در اسلام

شتاب گرفتن رشد اقتصادی کشور‌ها در عصر حاضر، موجب ظهور و گسترش تدریجی بحران‌های زیست محیطی در جهان شده است. این مقاله ضمن تحلیل اخلاقی این مشکل، از منظر دینی به بررسی دو دیدگاه متناقض می‌پردازد: برخی بحران حاضر را ناشی از فاصله گرفتن از تعالیم ادیان دانسته، راه حل را در افزایش زمینه‌های تربیت دینی و اخلاقی می‌دانند. عده‌ای دیگر با اتخاذ رویکردی غیردینی، آموزه‌های دینی همچون تقبیح دل‌بستگی به دنیا و در مقابل، تجویز استفاده بدون حد از منابع طبیعی را از جمله عوامل موثر در شکل‌گیری بحران بر‌می‌شمارند. این نوشتار، ‌با نگاه برون دینی و درون دینی و با استفاده از روش «تحلیلی» به بررسی این دو دیدگاه می‌پردازد. فرضیه مقاله این است که این بحران را باید نتیجه فاصله گرفتن از ارزش‌های دینی دانست. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد: در نگاه ادیان و به‌ویژه‌ دین اسلام، منابع طبیعی و سایر مواهب خداوند برای استفاده همگان خلق گردیده و محیط زیست از سوی شریعت محترم شمرده شده است و با تقویت مبانی دینی فردی و نهادهای اجتماعی مانند امر به معروف و نهی از منکر، محیط زیست محفوظ خواهد ماند.