تحلیل فقهی خلق پول از هیچ

خلق پول درونی مهم‌ترین عملکرد بانک‌های تجاری است که حجم زیادی از نقدینگی را به خود اختصاص می‌دهد. عملکرد نامناسب بانک‌ها در این زمینه و عدم نظارت دقیق بانک مرکزی بر این فرایند، آن را به یک منبع اصلی برای ایجاد نقدینگی و تورم تبدیل می‌کند. تامین ذخایر خلق پول درونی توسط منابع بانک مرکزی، بدترین شیوه‌ی خلق پول توسط بانک‌های تجاری است. در شرایط فعلی برداشت از منابع بانک مرکزی با حجم زیاد و فارغ از دغدغه‌های شرعی در حال انجام است. در این مقاله با استفاده از روش تحلیلی و اجتهادی به موضوع‌شناسی و بررسی فقهی خلق پول از هیچ می‌پردازیم. در این زمینه این سوال مطرح است که آیا خلق پول از هیچ به‌معنای خلق پول توسط بانک‌های تجاری و تامین ذخایر آن توسط منابع بانک مرکزی با محدودیت‌های فقهی و شرعی روبه‌روست؟ بر اساس یافته‌های مقاله، خلق پول با مقتضای قواعد فقهی مطابقت ندارد. ناسازگاری خلق پول از هیچ با مبانی فقهی را می‌توان با توجه به قواعدی همچون قاعده‌ی اکل مال به باطل و قاعده‌ی عدم اختلال در نظام مستند کرد.

a jurisprudential analysis of creating money from nothing

internal money creation, which is the most important function of commercial banks, accounts for a large amount of liquidity. the inappropriate performance of banks in this field and the lack of close supervision by the central bank make internal money creation a main cause of creating liquidity and inflation. providing reserves for internal money creation through the central bank’s resources is the worst way for commercial banks to create money. now large amounts of money are withdrawn from the central bank’s resources regardless of religious concerns. using an analytical-ijtihad method, this article analyzes and examines the jurisprudential issue of money creation from nothing. in this context, the question arises as to whether the creation of money from nothing, i.e creating money by commercial banks and securing its reserves by the central bank’s resources, faces jurisprudential and religious restrictions. based on the research findings, the creation of money does not comply with jurisprudential rules. the incompatibility of the creation of money from nothing with jurisprudential principles can be documented with regard to rules such as the rule of unjust possession and the rule of not disturbing the system.