|
|
|
|
درآمدی بر مفهوم «عدالت اقتصادی» و شاخصهای آن
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
معلمی مهدی ,رجایی محمد کاظم
|
|
منبع
|
معرفت اقتصاد اسلامي - 1390 - دوره : 2 - شماره : 2 - صفحه:5 -30
|
|
چکیده
|
تبیین مفهوم عدالت اقتصادی و شاخصهای آن یکی از دغدغه‌های اقتصاددانان است. علیرغم مطالعات انجام گرفته در این زمینه، تلاش چندانی برای استخراج شاخصهای عدالت اقتصادی از نگاه اسلام صورت نگرفته است. در این مقاله با استفاده از روش تحلیلی این فرضیه را مطرح می‌کنیم که تدوین شاخصهای عدالت اقتصادی در دیدگاه اسلامی مستلزم تفکیک میان چهار معنای عدالت یعنی تساوی، دادن حق صاحبان حق، توازن و اعتدال و همچنین تمایز میان قلمرهای آن است. عدالت اقتصادی در عرصه‌های تولید، توزیع، مصرف و فرصتها و خدمات عمومی ظهور پیدا می‌کند. معیار عدالت در توزیع فرصتها، برابری و مساوات، و در توزیع کارکردی، استحقاقی سهمی است که با تراضی بهدست می‌آید و شاخص آن قیمت بازاری است. معیار عدالت در توزیع درآمد و ثروت، توازن است. هر فطرت سالمی تصاحب 99% امکانات کره زمین توسط 1% از افراد جامعه را بی‌عدالتی می‌پندارد. این بی عدالتی را نمی‌توان با این منطق که «آنان با بازوی خود کسب کرده و خمس و زکاتش را پرداخت کرده‌اند»، توجیه کرد. معیار عدالت در رعایت حقوق نیازمندان، استحقاق در حد کفاف و شاخص آن حد کفاف و در پرداخت حقوق مالی بستگان، استحقاق عرفی است و شاخص آن اعتدال عرفی می‌باشد.
|
|
کلیدواژه
|
عدالت ,عدالت اقتصادی ,تفاوت فاحش طبقاتی ,شاخص عدالت ,معیارهای عدالت ,Justice ,Economic Justice ,Sharp Class Differences ,Justice Indicator ,Criteria of Justice ,موشّر العداله
|
|
آدرس
|
موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره), ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
smk_rajaee@yahoo.co.uk
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Authors
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|