دیپلماسی عمومی و سیاست خارجی

جهانی­شدن و در پرتو آن، توسعه و پیشرفت سریع در فناوری ارتباطات و اطلاعات، گسترش استفاده از وسایل ارتباطی سریع و در پی آن دسترسی آسان به اطلاعات، شرایط بین­المللی را دگرگون ساخته است. این دگرگونی ساختاری و ماهوی در نظام بین­الملل دیپلماسی عمومی را تبدیل به ابزاری نموده است که دولت ها با توسل به آن بهتر می توانند به اهداف ملی خود در رابطه با دیگر کشورها و در صحنه بین­الملل دست یابند. جهت­دهی افکار عمومی، نقش رسانه های تصویری، شنیداری و نوشتاری با برد بین­المللی، تاثیر مهاجرت­ها، بین­المللی­شدن افکار و اندیشه­ها، گسترش نقش نهادها و سازمان­های بین­المللی غیردولتی، تبادل فرهنگ­ها، جابجایی و ارتباط آسان نخبگان، درگیرشدن جامعه مدنی در امور سیاسی بین­المللی، جهانی­شدن فرهنگ­ها، از جمله زمینه­ها و حوزه­هایی هستند که دیپلماسی عمومی می­تواند با اتّکا به آن و انسجام بخشیدن به سیاست­های دولت­ها بر افکار و اذهان مردم سایر کشورها اثر گذارد. هدف این مقاله بررسی دیپلماسی عمومی به عنوان یکی از ابزار موثر سیاست خارجی است، و در این راستا مقاله در چهار بخش، ابتدا به اثرات و پیامدهای تحولات جهانی در سال های اخیر بر صحنه دیپلماسی می پردازد. سپس مفهوم دیپلماسی عمومی و تفاوت های آن با مفاهیم نزدیک مانند دیپلماسی رسمی (سنتی) تبلیغات و سیاست داخلی مورد بررسی قرار می­گیرد، و به دنبال آن، ابعاد و حوزه­های عمل این پدیده در روابط خارجی کشورها، و در انتها نیز تاثیر و نقش دیپلماسی عمومی در سیاست خارجی مورد بررسی قرار خواهد گرفت.