مولفه‌های راهبردی روابط ایران و چین در سیاست خارجی دولت سیزدهم

یکی از منابع مهم اثرگذار در سیاست خارجی هرکشوری، افراد و نقش آن‌ها است. پس از روی کار آمدن دولت سیزدهم، رویکرد سیاست خارجی کشور نیز به‌تبع تغییر رئیس دولت تغییر کرد و رئیس‌جمهور جدید با توجه به این موضوع که قدرت در نظام بین‌الملل در حال جابه‌جایی از غرب به شرق است، جهت تعادل در سیاست خارجی دولت خود گسترش ارتباط با شرق و خصوصاً قدرت‌های نوظهور شرقی را در دستورکار قرار داد. یکی از این قدرت‌های نوظهور در نظام بین‌الملل امروز نیز کشور چین است. از طرفی شناسایی سیاست خارجی دولت‌ها چراغ راه مناسبی برای بررسی عملکردها و تبیین ضعف‌ها و قوت‌های آنان است و فقدان چنین تحقیقاتی در حوزۀ ارتباط با چین در دولت سیزدهم آشکار است. لذا این پژوهش با هدف یافتن اهمیت رابطۀ ایران و چین از دریچۀ سخنرانی‌های رئیس دولت سیزدهم به‌دنبال شناسایی مولفه‌های راهبردی روابط این دو کشور در سیاست آسیایی دولت است. برای انجام این پژوهش، دیدگاه‌های دکتر رئیسی به‌عنوان شخصیتی موثر در شکل‌گیری سیاست خارجی دولت دربارۀ موضوعات نزدیک به حوزۀ ارتباط جمهوری اسلامی با چین استخراج گردید و با استفاده از روش تحلیل مضمون در نرم‌افزار maxqda مورد تحلیل قرار گرفت. استخراج شش مضمون سازمان‌دهندۀ «شراکت راهبردی»، «سیاسی-امنیتی»، «اقتصادی»، «فرهنگی»، «علمی و پژوهشی» و «بهداشت و درمان»، ذیل یک مضمون فراگیر با عنوان «مولفه‌های راهبردی روابط ایران و چین» از نتایج این پژوهش است.

an examination of the strategic elements in iran-china relations within the foreign policy framework of the 13th government

individuals who assume significant responsibilities play a pivotal role in shaping the foreign policy of a nation. with the inauguration of the 13th government, there was a shift in the country’s foreign policy approach, mirroring the change in leadership. the new president, cognizant of the power transition in the international system from west to east, sought to balance his government’s foreign policy by enhancing engagement with the east, particularly the emerging eastern powers, with china being a notable example.assessing a government’s foreign policy provides a valuable lens to evaluate its performance and identify its strengths and weaknesses. however, there is a noticeable lack of such research concerning relations with china during the 13th government. this study aims to ascertain the significance of the iran-china relationship through an analysis of president raisi’s speeches and to identify the strategic components of this relationship within the government’s asian policy.to conduct this research, dr. raisi’s perspectives, as a pivotal figure in shaping the government’s foreign policy on matters related to china, were extracted and analyzed using the thematic analysis method in maxqda software. six organizing themes were extracted: “strategic partnership”, “political-security”, “economic”, “cultural”, “scientific and research”, and “health and treatment”. these themes fall under a global theme titled “strategic components of iran-china relations”, which emerged from the research findings.