تحلیل گفتمانی سیاست خارجی دولت سیزدهم

آمدوشد دولت‏‌های مختلف ظهوریافته پس از انقلاب اسلامی، نشان‏‌دهنده واقعی بودن تغییرات در سیاست خارجی در عین حفظ برخی اصول ثابت است. روی کار آمدن دولت سیزدهم نیز حامل برخی عناصر جدید یا دست‏‌کم روایت‏‌های جدید از اصول مزبور است. بر این اساس، سیاست خارجی دولت سیزدهم به مثابه یک گفتمان، حامل و حاوی عناصر خاصی است که آن را از گفتمان‏‌های قبل و بعد از خود متمایز می‏‏‌سازد.  هدف از این مقاله بررسی مهم‏ترین عناصر و دقایق سیاست خارجی دولت ابراهیم رئیسی در چارچوب روش تحلیل گفتمان است. پرسش مقاله آن  است که چگونه می‏‌توان سیاست خارجی دولت سیزدهم را در قالب منظومه گفتمانی ارنستو لاکلاو و شانتال موف، مفهوم‏‌سازی کرد؟ در این راستا، «انقلابی‌گرایی عملگرا»  یا به تعبیر دیگر «چندجانبه‏‌گرایی عدالت‏‌محور» به مثابه نقطه کانونی(دال مرکزی) گفتمان سیاست خارجی دولت مزبور در نظر گرفته می‏‌شود که به عناصر پیرامونی خود از قبیلِ: راهبرد خنثی‏‌سازی تحریم و متوازن‏‌سازی هوشمند روابط خارجی اقتصادی و سیاسی از طریق دو مکانیسم استراتژی «نگاه به شرق» و «سیاست همسایگی»، و همچنین راهبرد مقاومت، پی‏‌ریزی نظام بین‏‌الملل عادلانه مبتنی بر چندجانبه‏‌گرایی، راهبرد ضدتحریم از طریق دو مکانیسم پپگیری همزمان خنثی‏‌سازی تحریم(به مثابه راهبرد) و سیاست رفع تحریم(به‏‌مثابه تاکتیک) و نهایتاً سست کردن پیوند میان معیشت و اقتصاد ملی، معنا و مفهوم می‌‏بخشد.

discourse analysis of the foreign policy of ebrahim raisi government

the coming and going of different governments that emerged after the islamic revolution shows the reality of changes in foreign policy while maintaining some fixed principles. the coming of the 13th government also carries some new elements or at least new narratives of the aforementioned principles. based on this, the foreign policy of the 13th government, as a discourse, carries and contains certain elements that distinguish it from the discourses before and after it. the purpose of this article is to examine the most important elements and minutes of the foreign policy of ebrahim raisi’s government in the framework of the discourse analysis method. the question of the article is how to conceptualize the foreign policy of the 13th government in the form of the discourse system of ernesto laclau and chantal mouffe? in this regard, “pragmatic revolutionism” or in other words “justice-oriented multilateralism”, is considered as the focal point (central sign) of the foreign policy discourse of the mentioned government, which is related to its peripheral elements such as: the strategy of neutralizing sanctions and intelligent balancing of foreign economic and political relations through two mechanisms involving the look-to-the-east strategy and the neighborhood policy; the resistance strategy, the establishment of a just international system based on multilateralism, the anti-sanctions strategy through the two mechanisms of simulcasting the neutralization of sanctions (as a strategy) and politics lifting the embargo (as a tactic) and finally loosening the link between livelihood and national economy gives meaning and meaning to these peripheral elements.