نقش ادراک در الگوی تقابل و تعامل ایالات متحده در قبال پرونده هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران

الگوی تقابل راهبردی و تعامل تاکتیکی آمریکا در قبال جمهوری اسلامی ایران به طور معمول در چهارچوب نظریات کلان روابط بین­‌الملل یا از منظر تحلیل سیاست خارجی با تاکید بر مولفه داخلی و نظم بین­‌المللی مورد ارزیابی قرار گرفته است. با این حال، بررسی روند شکل­‌گیری رویکرد دولت اوباما و ترامپ در قبال ایران و به طور خاص پرونده هسته‌­ای نشان می­دهد فارغ از ریشه­‌ها و علل راهبرد تقابلی آمریکا نوع تصمیم­‌گیری و الگوی رفتار ایران در قبال واشنگتن نقش مهمی در تعدیل یا تشدید تقابل داشته است. فهم این مسئله از دریچه تئوری شناخت و واکاوی جایگاه ادراک کارگزاران آمریکایی در تصمیم­‌گیری راهبردی آنان می­‌تواند نقش موثری در اتخاذ رویکرد متقابل و متناسب از سوی ایران داشته باشد. از این رو، سوال اصلی آن است که ادراک آمریکا از نوع الگوی رفتاری ایران در سیاست خارجی چگونه بر شکل‌­گیری راهبرد واشنگتن در قبال تهران اثر گذاشته است؟ یافته‌­های این پژوهش نشان می­‌دهد که غالباً الگوی تعامل و تقابل آمریکا و ایران نسبت معکوس دارد. به عبارت دیگر، طبق تجربه، رویکرد تعاملی و تنش­‌زدایی ایران در قبال آمریکا منجر به تشدید تقابل و تنش­‌زایی از سوی واشنگتن شده است و رویکرد مقاومت فعال از طرف ایران موجب تعدیل رویکرد تقابلی آمریکا و تعامل (ولو تاکتیکی) آن گشته است.

the role of reception in the pattern of confrontation and engagement of the united states towards the islamic republic of iran in the nuclear case

the pattern of strategic confrontation and tactical engagement of the united states towards the islamic republic of iran is usually evaluated in the framework of the macro theories of international relations or from the perspective of foreign policy analysis with emphasis on the domestic and international order. however, the examination of the process of formation of the approach of the obama and trump governments towards iran, and specifically the nuclear case, shows that regardless of the roots and causes of the american confrontational strategy, the type of decision-making and the pattern of iran’s behavior towards washington it has played an important role in decrease or increase level of the conflict. understanding this issue through the lens of cognitive theory and analyzing the place of perception of american politicians in their strategic decision-making can play an effective role in adopting a reciprocal and proportionate approach from iran. therefore, the main question is how the american perception of iran’s behavior pattern in foreign policy has affected the formation of washington’s strategy towards tehran? the findings of this research show that the pattern of engagement and confrontation between america and iran is frequently counterproductive. in other words, according to experience, iran’s engagement and détente towards the us has led to the escalation of confrontation on the part of washington, and the approach of active resistance on the part of iran has led to retreat of the us and its tactical engagement.