شناسایی و رتبه‌بندی فناوری‌های تاثیرگذار بر نابرابری در ایران و کشورهای منتخب

در چند سال اخیر نظریه‌های جدید بر اهمیت نقش ساختار و بخش واقعی اقتصاد بر نابرابری تاکید کرده‌اند. رویکرد پیچیدگی اقتصادی این علت نابرابری درآمد و توزیع ناعادلانه را در تولید محصولات با فناوری بالا و پیچیده می داند. در این راستا پژوهش حاضر به بررسی تاثیر شاخص پیچیدگی اقتصادی و شناسایی و رتبه‌بندی محصولات و فناوری‌های تاثیرگذار بر نابرابری در کشورهای منتخب و ایران طی دوره 2010 تا 2017 با استفاده از رهیافت اقتصادسنجی داده‌های تابلویی و آزمون علیت گرنجر می‌پردازد. نتایج یافته‌های پژوهش حاکی از همبستگی قوی و مثبت میان دو شاخص پیچیدگی اقتصادی و شاخص نابرابری تعدیل‌شده توسعه انسانی است. همچنین بر اساس نتایج برای مجموعه‌ی کشورهای موردمطالعه وجود رابطه علی دوطرفه بین فناوری موجود در محصولات و توزیع درآمد پذیرفته ‌شد. از طرف دیگر نتایج نشان داد که در بین 10 محصول برتر صادراتی ایران در سال 2017، به‌استثنای معاملات طبقه‌بندی نشده و پلی اتیلن بقیه از پیچیدگی پایین و توزیع نابرابر درآمد برخوردار هستند. نهایتاً پیشنهادات سیاستی جهت حرکت به سمت تولید و صادرات محصولات با فناوری بالاتر و توزیع عادلانه بیشتر در کشور ارائه گردید.

Identification and ranking of technologies affecting inequality in Iran and selected countries

In recent years, new theories have emphasized the importance of the role of structure and the real sector of the economy in inequality. The economic complexity approach considers this as the cause of income inequality in the production of hightech and complex products. In this regard, the present study examines the impact of economic complexity and ranking the products and technologies affecting inequality in selected countries and Iran during the period of 20102017 using the econometric approach of panel data and Granger causality test. The results of the research indicate a strong and positive correlation between the two indicators of economic complexity and the Inequalityadjusted Human Development Index. Also, based on the results for the set of studied countries, the existence of a twoway causal relationship between the technology in products and revenue distribution was accepted. On the other hand, the results showed that among the top 10 export products of Iran in 2017, with the exception of unclassified transactions and polyethylene, the rest have low complexity and unequal income distribution. Finally, some policy proposals were made to move towards the production and export of products with higher technology and more income distribution in Iran.