قدرت تنظیم‌گری دولت در نظام حل‌وفصل بین‌المللی اختلافات سرمایه‌گذاری در پرتو اهداف توسعه‌پایدار

با توجه به استمرار نابرابری در برخورداری انسان‌ها و ملت‌ها، بعد اقتصادی توسعه‌پایدار هم‌چنان نقش مهمی را ایفا می‌کند. ازاین‌رو جذب سرمایه‌گذاری خارجی به عنوان یکی از راهبردهای اقتصادی دولت‌ها جلوه‌ای دیگر می‌یابد. به‌رغم آن‌که دولت‌ها به طور سنتی طرف‌های اختلافات بین‌المللی بودند، اما جامعه بین‌المللی به منظور بهره‌مندی دولت‌ها از منافع جذب سرمایه‌گذاری خارجی و هم‌چنین حمایت از سرمایه‌گذار خارجی با الگوگیری از داوری تجاری به تاسیس «حل‌وفصل اختلاف سرمایه‌گذار –دولت» موسوم به «آی.اس.دی.اس» رهنمون گردید. در عمل، این تاسیس حقوقی بین‌المللی دچار تعارضاتی با «قدرت تنظیم‌گری دولت» شد. برخی سرمایه‌گذاران خارجی با مراجعه به نظام حل‌وفصل بین‌المللی اختلافات سرمایه‌گذاری توانستند برخی صلاحیت‌های حاکمیتی را در حوزه‌هایی هم‌چون حق سلامت، محیط زیست و... تحت‌الشعاع قرار دهند. این در حالی است که قدرت تنظیم‌گری دولت برای دستیابی به اهداف توسعه‌پایدار ضروری قلمداد می‌شود و ابزاری برای پیشبرد سیاست‌های عمومی است. در این پژوهش محدود شدن قدرت تنظیم‌گری دولت در رویه داوری بین‌المللی سرمایه‌گذاری بررسی گردید و تاثیر اهداف توسعه‌پایدار بر جایگاه قدرت تنظیم‌گری دولت به عنوان بنیانی برای فرایند اصلاح «حل‌وفصل اختلاف سرمایه‌گذاردولت» مطالعه شد. این پژوهش می‌تواند زمینه‌ای برای بازاندیشی فرصت‌مدارانه در روند مذاکرات آنسیترال پیرامون اصلاح «حل‌وفصل اختلاف سرمایه‌گذاردولت» از منظر سیاست‌گذاری عمومی باشد.

Regulatory Power of the State in International Settlement of Investment Disputes Law in the light of Sustainable Development Goals

According to continuing of the inequality of the people and nations, the economic dimension of sustainable development still plays an important role in it. Therefore the absorbing of foreign investment appears as one of the economic strategies of the states. Although the states traditionally were been the parties of international disputes, but international Community, following the example commercial arbitrary, has established ‘investorstate dispute settlement’ (ISDS) in order to enjoyment of states from benefits of foreign investment and protection of investors. Practically, this international institution clashed with the Regulatory Power of states. Some investors could affect on some sovereign authority about right to health, environment and suchlike. While regulatory power of states is necessary to achieve sustainable development goals and it seems as a tool for expanding the public policies. In this study, reducing and limitations of state’s regulatory power were examined in international investment arbitration practice. Also the affects of sustainable development goals on the situation of the regulatory power of State examined as a fundamental approach for ISDS reform. This research could be a ground for opportunistic rethinking in the UNCITRAL negotiation on ISDS reform from a public policy perspective.