طراحی الگوی حکمرانی مطلوب در نظام آموزش عالی

آموزش عالی ایران همواره و به‌خصوص در دهه اخیر با چالش‌ها و مسائل متعددی در حوزه حکمرانی، تعامل میان نهادهای متعدد این حوزه و برآورده ساختن انتظارات کلیه ذینفعان (دانشجو، اساتید، دولت، جامعه،...) مواجه بوده است. پژوهش حاضر باهدف دستیابی به الگویی مطلوب در حوزه حکمرانی آموزش عالی به‌منظور درک بهتر این پدیده و ارائه پیشنهادهای سیاستی در این خصوص صورت پذیرفت. جهت طراحی الگوی حکمرانی آموزش عالی، روش تحقیق این پژوهش به‌صورت کیفی و مبتنی بر نظریه‌پردازی داده بنیاد با رویکرد اشتراوس و کوربین انجام گرفت و همچنین برای گردآوری اطلاعات از مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته استفاده شد، بعلاوه نمونه‌گیری به روش نمونه‌گیری نظری و با بهره‌مندی از تکنیک‌های گلوله برفی و هدفمند انجام شد. نتایج تحلیل داده‌های به‌دست‌آمده از مصاحبه‌ها طی فرایند کدگذاری باز، محوری و انتخابی و همچنین با توجه به شرایط علی، زمینه‌ای، شرایط مداخله‌گر، راهبردها و پیامدهای حکمرانی مطلوب تبیین و الگوی نهایی ارائه گردید. همچنین برای اعتباریابی مدل از مدل 10 معیار مقبولیت و معیار کثرت گرایی استفاده گردید. یافته های این پژوهش نشان می دهد که ترسیم الگوی مطلوب آموزش عالی بر راهبردهایی نظیر تمرکز زدایی، مهندسی مجدد ساختارها و فرایندها، مشارکت ذینفعان و تفویض اختیار به دانشگاه ها، وابسته خواهد بود و انتظار است پیامدهایی نظیر پرورش انسان شایسته در سیستم آموزش عالی، همسویی و یکپارچگی میان نهادهای متعدد تصمیم گیر، تحقق رسالت های اصیل آموزش عالی و جاری شدن ابعاد حکمرانی خوب در آموزش عالی و (به واسطه نقش تربیتی و هدایتگری آموزش عالی) در سطح جامعه تحقق یابد.

Designing a Model of Governance in Higher Education

Higher education in Iran has always faced many challenges in the field of governance, interaction between various organizations, and meeting the expectations of all stakeholders (students, teachers, government, society, etc). The purpose of this study was to design a model in the field of higher education governance in order to better understand this phenomenon and provide policy recommendations in this regard. In order to design higher education governance model, the research method was qualitative based on Strauss and Corbin’s Grounded Theory and semistructured interviews were also used for data collection. In addition, sampling was done through theoretical sampling using snowball and purposeful techniques. Based on the data analysis and causal, contextual, confounding conditions, and governance strategies and outcomes, the final model was developed. Also, to validate the model, the credibility and triangulation criteria of were used. The findings of this study show that the model of higher education will depend on strategies such as decentralization, reengineering of structures and processes, stakeholder participation and delegating authority to universities and it is expected that the consequences of such a worthy human upbringing in the higher education system, alignment and integration between various decisionmaking institutions, fulfillment of the original missions of higher education and implementation of good governance in higher education and in the society comes true.