ویژگی‌های سازمانی و سیاستی مدیریت اقتصادی دهه چهل ایران؛ نوعی دولت توسعه‌گرا؟

رشد اقتصادی بالا، تورم پایین و همزمان شکل‌گیری بسیاری از صنایع موجب برجسته بودن عملکرد اقتصادی دهه چهل ایران شده است. جالب اینکه در همان دوره، کشورهای شرق آسیا هم از رویکرد مشابهی برای توسعه صنعتی بهره برده که امروز از آن به عنوان معجزه آسیایی یاد می‌شود. با اینکه مطالعات نسبتا گسترده‌ای درباره پیشرفت کشورهای شرق آسیا انجام شده، امّا در خصوص ویژگی‌های مدیریت اقتصادی دهه چهل کمتر مطالعه‌ای صورت گرفته است. این پژوهش در تلاش است تا با مطالعه تطبیقی ویژگی‌های سازمانی و سیاستی مدیریت اقتصادی دهه چهل و ویژگی‌های دولت‌های توسعه‌گرا شرق آسیا، در فهم ویژگی‌های مدیریت اقتصادی دهه چهل بکوشد. در ابتدا ساختارهای بروکراتیک و ویژگی‌هایی که موجب کارآمدی اقتصاد در آن دوره شد مورد بررسی قرار گرفته و در ادامه، سیاست‌های اقتصادی و صنعتی بکار رفته در آن دوران بحث می‌گردد. در ابتدای هر قسمت ابتدا بنیان‌های نظری موضوع توضیح داده می‌شود و در ادامه تحت عنوان در ایران به شرح تجربه ایران خواهیم پرداخت. امیدواری می‌رود که این بازخوانی از تجربه مدیریت اقتصادی کشور، فتح بابی باشد برای مطالعه آتی تا با تقویت حافظه تاریخی سیاستگذاران از اشتباهات گذشته درس‌های لازم را گرفته و تا حدی مانع تکرار اشتباهات گذشتگان شویم.

Organizational and Policy characteristics of Iran economic management in the 1940s; A kind of developmental state?

High economic growth, low inflation and the simultaneous formation of many industries have highlighted the economic performance of Iran in 1340s. Interestingly, in the same period, East Asian countries also adopted a similar approach to industrial development, nowadays referred to as the Asian miracle. Although relatively extensive studies have been carried out on the progress of East Asian countries, few studies have been done on the organizational and institutional characteristics of Iran experience in the same period. This study is an attempt to theorize the reasons for the success of the Iran economic performance in 1340s by a comparative study of the organizational and policy characteristics of the economic management of that period and the characteristics of the East Asian developmental states. First, the bureaucratic structures and characteristics that made the economy viable at that time are discussed, and then the economic and industrial policies applied at that time are discussed. At the beginning of each section, the theoretical underpinnings of the subject will be explained first, followed by In Iran, which will describe the Iranian experience. It is hoped that this rethinking of the country’s economic management experience would open the way for future study to reinforce the historical memory of policymakers from past mistakes and to some extent prevent the repetition of past mistakes.