اعطای سهمیه قابل مبادله به افراد؛ راهکار پیشنهادیِ اصلاح نظام یارانه‌های انرژی

سالهاست که به اتکای وجود منابع نفتی، قیمت حامل های انرژی توسط دولت پایین نگه داشته می شود تا از این طریق، رفاه و رضایتمندی آحاد جامعه افزایش یابد. با این حال شواهد نشان می دهد که یارانه های انرژی نه تنها این رفاه را برای مردم ایران به ارمغان نیاروده است که پیامدهای منفی بسیاری را نیز دامن گیر اقتصاد کشور کرده است. سرکوب قیمت انرژی و به هم خوردن قیمت های نسبی از سویی سبب مصرف بالای انرژی خانوارها شده و از سوی دیگر موجب شکل گیری صنایعی شده که با عقب افتادن از تکنولوژی روز دنیا و با حداقل بهره وری، تنها با مزیت انرژی ارزان سر پا هستند. توزیع نابرابر یارانه و درنتیجه افزایش شکاف رفاهی، قاچاق سوخت، آلودگی محیط زیست، ترافیک، تاثیر منفی بر بودجه دولت و غیره از پیامدهای منفی یارانه قیمتی فراگیر انرژی هستند. تمامی این موارد نشان می دهد که ادامه وضع موجود ممکن نیست و اصلاح نظام یارانه های انرژی ضروری است. پیشنهاد طرح حاضر برای اصلاح نظام یارانه ها اعطای یک سهمیه قابل مبادله انرژی به تمام افراد در قالب یک پول مجازی و بر اساس هزینه های یک سبد منصفانه انرژی است. مزیت طرح مذکور شکل گیری قیمت واقعی انرژی و وجود یک نظام بازتوزیع ِ غیرمتمرکز ِ عواید حاصل از افزایش قیمت انرژی در جامعه است.

Tradable Energy Quotas: A new Approach to Reform Energy Subsity in Iran

This paper proposes tradable energy quotas for energy subsidy reform in Iran. This approach is merely proposed to departure from current situation to a favorable one using a virtual currency and based on a fairly designed energy basket. The main advantage of this approach is a decentralized distribution system in which indentical quotas of individuals can simply be traded in a particular market. Our studies show that through this mechanism the poorest segments in income distribution of population will be major winners. Moreover, after a 5year period of implementing this proposal the energy price will be totally determined in the market. Also, the impacts of implementation of this idea has been studied and illustrated under different scenarios. In all of introduced scenarios, in welfare gap between segments will decrease and the total benefit of this plan would be between 500 000 to 1 400 000 billion Rials based on the chosen scenario.