تحلیل دیدگاه‌های برنامه‌ریزی و پیشرفت پایدار فضایی با تاکید بر تقویت شهر‌های کوچک

تحلیل و تبیین دیدگاه‌های برنامه‌ریزی فضایی ضرورتی است که در کشور‌های درحال‌توسعه، به‌ویژه ایران، کمتر به آن توجه شده است؛ به این معنا که رشد سریع شهرها و ناهمگونی گسترۀ وسیعی از فضا‌های جغرافیایی این جوامع، با تعادل بنیادین در اکثر شهرها، به‌ویژه در شهر‌های بزرگ و کلان‌شهرها، همراه نبوده است. بررسی وضع موجود برنامه‌ریزان را ناگزیر کرده است که به برنامه‌ریزی و آمایش در مقیاس‌های خرد و در قالب شهر‌های کوچک توجه کنند؛ زیرا در این صورت است که می‌توان با استفاده از منابع محلی به توسعۀ پایدار فضایی دست یافت. پژوهش حاضر با استفاده از روش‌شناسی توصیفی تحلیلی درصدد نظریه‌پردازی در حوزۀ مطالعات شهر‌های کوچک از منظر پیشرفت پایدار است. این امر علاوه‌براینکه به تکمیل و ارتقای بحث‌های متنوع درمورد نقش‌آفرینی آن‌ها در توسعۀ حوزۀ درون‌شهری و پسکرانۀ روستایی کمک می‌کند، در مطالعات گستردۀ شبکه‌های سکونتگاهی ملی، منطقه‌ای و محلی نیز از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. مطالعه و بررسی نظری و ماهیتیِ این موضوع دایرۀ شناختی و ادراکی مبانی نظری مطالعات شهری را نیز ارتقا می‌دهد. نتایج حاصل از تحلیل و مقایسۀ دیدگاه‌های مطرح‌شده نشان می‌دهد که دیدگاه تقویت و توسعۀ شهر‌های کوچک مبتنی‌بر توسعۀ فضایی پایدار به‌واسطۀ نگاه همه‌جانبه به ساختار داخلی شهر‌های کوچک، نسبت‌به سایر دیدگاه‌ها، مزیت‌های ویژه‌ای دارد و نیز توانایی دارد که با تاکید بر پایداری این شهرها، علاوه‌بر تقویت ساختار درونی آن‌ها، مناسبات و شرایط محلی و منطقه‌ای را نیز بهره‌مند و پایدار سازد.