تحلیل و تبیین اثرات احداث سدها بر معیشت پایدار نواحی روستایی (موردی سد داریان هورامان)

احداث سد روی رودخانه‌ها، الگوهای کاربری منابع طبیعی را تغییر می‌دهد و کارکردهای معیشتی را متحول می‌کند. از جمله اهداف پژوهش حاضر بررسی آثار و تبعات اجتماعی، فرهنگی، مالی، فیزیکی و انسانی احداث سد در سکونتگاه‌های متاثر است. برای ارزیابی آثار معیشتی از پرسشنامۀ محقق‌ساخته استفاده شده است. حجم نمونه براساس فرمول کوکران با خطای 0/05 برابر با 374 خانوار است. منطقۀ هورامان بین دو استان کرمانشاه و کردستان قرار دارد و از جمله مناطق روستایی است که در آن توانایی انسان در رویارویی با طبیعت کوهستانی و تعامل با آن متجلی شده است. در این تحقیق، پنج فرضیۀ اصلی براساس پنج شاخص معیشت پایدار تنظیم و متغیرهای مستقل ناشی از آن ارزیابی شد. 374 خانوارنفر از هورام‌های مناطق متاثر قبل و بعد از احداث سد مورد تحقیق قرار گرفتند. از جمله تازگی‌ها و نوآوری‌های این تحقیق، بررسی آثار معیشتی قبل و بعد از احداث سد است. نتایج نشان داد که احداث سد بر سرمایه‌های معیشتی تاثیرگذار است. به این صورت که میانگین رتبۀ دارایی‌های معیشتی قبل از احداث سد بالاتر از میانگین بعد از احداث سد بوده است، یعنی از نظر پاسخ‌دهندگان احداث سد آثار مخربی داشته است.