مقایسه غلظت فلزات سنگین در بافت جگر، عضلات ران، سینه و سنگدان مرغ­های توزیع‌شده در سطح شهر شیراز: ارزیابی خطر

زمینه و هدف: امروزه حضور فلزات سنگین در محیط‌زیست و تجمع آن ها در زنجیره غذایی و بنابراین مواجهه انسان با آن ها یک خطر جدی محسوب می شود. هدف از این مطالعه اندازه گیری میزان فلزات سنگین نیکل، آرسنیک، سرب، روی و کادمیوم در بافت جگر، عضلات ران، سینه و سنگدان مرغ در شهر شیراز (1397) است.مواد و روش ها: مطالعه حاضر از نوع مقطعی (توصیفی تحلیلی) بود. بدین منظور تعداد 10 برند مختلف شامل بافت جگر، عضلات ران، سینه و سنگدان مرغ از فروشگاه های سطح شیراز جمع‌آوری و با رعایت سیستم سرمایشی به آزمایشگاه منتقل گردید. برای اندازه‌گیری غلظت فلزات سنگین با استفاده از دستگاه طیف‌سنج نشر اتمی پلاسمای جفت شده القایی (icpoes) انجام شد.نتایج: میانگین غلظت فلزات سنگین آرسنیک، کادمیوم، نیکل، سرب و روی برحسب میکرو گرم بر کیلوگرم در بافت جگر به ترتیب 17، 61، 31، 57 و 15150، در عضلات ران 5، 60، 28، 46، 3310، در عضلات سینه 6، 8، 18، 50 و 4510 و در سنگدان 7، 29، 9، 19 و 12810 مشاهده شد. نتایج این مطالعه نشان داد که میزان فلزات سنگین در بافت جگر بیشتر از سایر بافت ها بود.نتیجه‌گیری: نتایج به‌دست‌آمده حاکی از آن است که میزان فلزات سنگین موردمطالعه در گوشت مرغ پایین‌تر از استانداردهای جهانی است. همچنین نتایج ارزیابی خطر نشان داد که ریسک غیر سرطان‌زایی این فلزات سنگین ناشی از مصرف مرغ توسط افراد جامعه قابل‌اغماض و ناچیز است و اثرات سرطان زایی در مورد آرسنیک بیش از سرب و در محدوده ریسک بالقوه است.

Comparison of Heavy Metal Concentrations in Liver, Thigh, Breast and Gizzard Chicken Distributed in Shiraz, Iran: Risk Assessment

Background Objective: Today in the world, environmental pollution due to heavy metals, their accumulation in the food chain and their dietary exposure are considered as a serious danger. The purpose of this study was to measure the amount of nickel, arsenic, lead, zinc and cadmium in liver, thigh, breast and gizzard parts of chicken distributed in Shiraz.Materials Methods: In this crosssectional study, ten different brands of liver, thigh, breast and gizzard of chicken in Shiraz were collected from local markets and transferred to the laboratory with the cooling system. The concentration of heavy metals was measured by inductively coupled plasma atomic emission spectroscopy (ICPOES).Results: The mean concentrations of arsenic, cadmium, nickel, lead and zinc in liver tissues were 0.017, 0.061, 0.031, 0.057 and 15.15 micro;g/kg, in thigh muscles 5, 6, 28, 46 and 3310 micro;g/kg, in the breast muscles were 6, 8, 180, 50 and 4510 micro;g/kg and in the gizzard were 7, 29, 9, 19 and 12810 micro;g/kg, respectively. Heavy metals concentration was higher in liver tissue than other tissues.Conclusion: The results indicated that the amount of heavy metals studied in chicken tissues are lower than world regulation standards. Also the results of risk assessment indicated that noncarcinogenic risk of these heavy metals due to chicken consumption is negligible while, the risk of carcinogenicity in the case of arsenic is higher compared to lead (relatively potential risk).