بررسی محتوای فنل، فلاونوئید کل و عملکرد ضد اکسیدانی گیاه نادر سوسن چلچراغ(lilium ledebourii (baker) boiss) در شمال ایران

زمینه و هدف: سوسن چلچراغ بانام علمی lilium ledebourii (baker) boiss تنها گونه گیاهی طبیعی و ملی کشور با پراکنش محدود در مناطق کوهستانی جنگل هیرکانی است که بسیاری از جنبه های اکولوژیکی، زینتی و دارویی آن موردبررسی قرار نگرفته است.مواد و روش ها: بعد از تهیه عصاره اتانولی به روش خیساندن، فنل کل به روش فولین سیکالتو، فلاونوئید کل به روش آلومینیوم کلراید و فعالیت ضد اکسیدانی عصاره نمونه های برگ و ساقه، با استفاده از روش dpph اندازه گیری شد. برای تجزیه وتحلیل آماری از تجزیه واریانس و برای مقایسه میانگین ها از آزمون دانکن استفاده شد.نتایج: میزان فنل کل عصاره اتانولی اندام های هوایی سوسن در چهار رویشگاه بین 6.59±43.65 و 9.21±66.14 میلی گرم گالیک اسید در گرم عصاره و ظرفیت ضد اکسیدانی آن بین 51 تا 90 درصد متغیر بود، بیشترین میزان فنل کل و نیز فعالیت ضد اکسیدانی در عصاره اندام های هوایی منطقه کلاردشت (بالاترین ارتفاع) و کمترین میزان در رستم آباد (پایین ترین ارتفاع) یافت شد. محتوای فلاونوئید عصاره اتانولی اندام های هوایی سوسن چلچراغ نیز بین 7.91±33.41 و 1.21±43.72 میلی گرم کوئرستین در گرم عصاره بود که بالاترین میزان آن در منطقه اسالم و کمترین میزان آن ها در منطقه نمین مشاهده شد.نتیجه گیری: از نتایج این تحقیق می توان استنتاج نمود که در مقایسه با بسیاری از گونه های دارویی دیگر، سوسن چلچراغ به لحاظ میزان ضد اکسیدان، از ظرفیت نسبتاً خوبی برخوردار است که این میزان بسته به محل رویش سوسن چلچراغ متفاوت بوده و همبستگی مستقیم و معنی داری با تغییرات ارتفاع از سطح دریا دارد.