بررسی راهکارهای زیبا‌شناسی کلامی در ترجمه زبان‌ ممنوعه رمان بدایه و نهایه نجیب محفوظ

یکی از راهکارهای مناسب در ترجمه ممنوعیت‌های زبانی متون ادبی از عربی به فارسی، کاربرد شگردهای «زیباشناسی ‌کلامی» است. این راهکار را می‌توان به گونه‌ای دیگر، بومی‌سازی نامید؛ این امر به مفهوم آن است که هنجارها و ارزش‌های موجود در متن زبان مبدا و عناصر مربوط به آنها را به صورت مناسبی درمی‌آورد. از آنجا که یکی از راه‌های ارزیابیِ فرهنگی آثار ادبی ترجمه‌شده به فارسی، شناخت و تحلیل شیوه‌های زیباشناسی‌کلامی در تعبیرهای ناخوشایند آن است، در پژوهش پیش‌رو تلاش بر آن است با تکیه‌بر روش توصیفی- تحلیلی، راهکارهای زیباسازی‌کلامی در ترجمة واژگان ناخوشایند زبان عربی به ویژه در ترجمه ممنوعیت‌های زبانی رمان &بدایة و نهایة& اثر نجیب محفوظ مورد کاوش قرار گیرد و تا جای امکان واژ‌ه‌ها و جمله‌ها از ممنوعه‌بودن درآیند و راهبردهایی برای معادل‌گزینی آن ارائه شود . این رمان برگزیده شد؛ زیرا نمودهای ممنوعه‌زبانی نسبتاً بسیاری در آن دیده می‌شود.در این پژوهش از تقسیم‌بندی گونه‌های زبان ممنوعه در پژوهش شریفی و دارچینیان (1388) استفاده می‌کنیم که به مواردی چون واژ‌ه‌های مرتبط با روابط خصوصی زن و مرد، دختر و پسر پیش از ازدواج و... اشاره می‌کند. پس از در نظر گرفتن چارچوب نظری و عملی برای یافتن نمود زبان ممنوعه در زبان فارسی، از تقسیم بندی خوش‎سلیقه و همکاران (2018) بهره‌‌می‌بریم.نتایج پژوهش در 5 راهکار اصلی در ترجمه ممنوعیت‌های زبانی رمان بدایة و نهایة، نشان از ان دارد که: جانشینی با (33%) و حفظ، با (32%) به ترتیب پربسامدترین وحذف با (4%) کم بسامدترین شگرد در ترجمه پیشنهادی این رمان است.

a study of verbal aesthetics in translating the forbidden language of “bedaya v nahaya” novel by naguib mahfouz

one of the appropriate solutions in translating the linguistic prohibitions of literary texts from arabic to persian is the use of &theological aesthetics& techniques. this technique is used by linguists as a verbal strategy in studies of language prohibitions. translated.since one of the ways to culturally evaluate literary works translated into persian is to recognize and analyze the methods of verbal aesthetics in its unpleasant interpretations. in particular, the translation of the linguistic prohibitions of the novel &the beginning and the end& by najib mahfouz should be explored and words and sentences should be prohibited as much as possible and strategies should be provided for their equivalence. this novel was chosen; because there are relatively many forbidden expressions of language in it.in this study, we use the division of forbidden language types in sharifi and darchinian (2009) research, which refers to items such as words related to the private relations of men and women, girls and boys before marriage, and so on. after considering the theoretical and practical framework for finding the manifestation of the forbidden language in persian, we use the division of good taste and colleagues (2018).the results of research in 5 main strategies in translating the linguistic prohibitions of the initial and final novel, the results show that: replacement with (33%) and preservation, with (32%) the most frequent and &elimination& with (4%) the least frequent trick in the proposed translation of this novel.