تحلیل ساختاری مولفه‌های موثر بر توسعه روستایی با تاکید بر اقتصاد غیررسمی در استان کردستان (مطالعه موردی: مناطق روستایی مرزی شهرستان‌های مریوان و بانه)

هدف از پژوهش حاضر، بررسی نقش اقتصاد غیررسمی در توسعه روستایی روستاهای واقع در مناطق مرزی شهرستان‌های بانه و مریوان با استفاده از تحلیل معادلات ساختاری است. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی ساکنان نواحی روستایی واقع در دو شهرستان بانه و مریوان، در دهستان‌های مرزی این شهرستان‌ها که به صورت مستقیم با مرز در ارتباط هستند، می‌باشد. لذا، چهار دهستان در شهرستان بانه و دو دهستان در شهرستان مریوان هدف نهایی مطالعه حاضر بوده واز بین روستاهای این دهستان‌ها، 27 روستا که در فاصله‌ی حداکثر 30 کیلومتری مرز واقع شده‌اند مورد مطالعه قرار گرفته‌اند. براساس آخرین آمارگیری نفوس و مسکن (1395)، 9788 خانوار در روستاهای هدف پژوهش ساکن هستند. نمونه مورد مطالعه با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونه‌گیری طبقه‌ای تصادفی با انتساب متناسب انتخاب شدند(370 سرپرست خانوار).ابزار مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه‌ی محقق ساخته‌ای است که روایی آن به صورت محتوایی (صوری) و سازه‌ای و پایایی آن با استفاده از پایایی ترکیبی مورد تایید قرار گرفته است. تحلیل داده‌ها از طریق تحلیل همبستگی و الگویابی معادلات ساختاری و با استفاده از نرم‌افزارهای spss وamos انجام شده است. مدل ارزیابی شده در پژوهش از شاخص‌های برازندگی قابل قبولی برخوردار بود. مدل‌سازی معادلات ساختاری نشان داد، مولفه‌های کیفیت زندگی (0.409= γ، 4.51 = z)، زیستمحیطی (0.36= γ، 5.39 = z)، مهاجرت (0.64= γ، 8.25 = z)، توانمدی اقتصادی (0.41= γ، 5.64 = z) و کیفیت کالبدی فضایی روستا و مساکن آن (0.39= γ، 5.25 = z) تبیین کننده‌ی 68 درصد از تغییرات پراکنش توسعه روستایی هستند.

structural analysis of components affecting rural development with emphasis on informal economy in kurdistan province (case study: border rural areas of marivan and baneh counties)

in the border villages of these counties that are directly connected to the border. therefore, four villages in baneh city and two villages in marivan city are the final target of the present study and among the villages of these villages, 27 villages that are located at a maximum distance of 30 km from the border have been studied. according to the latest population and housing statistics (2016), 9788 households live in the target villages. the study sample was selected using cochran’s formula and random sampling method with proportional assignment (370 heads of households). the tool used in this study includes a researchermade questionnaire whose content validity (formal) and its structure and reliability approved using hybrid reliability. data analysis was performed through correlation analysis and structural equation modeling using spss and amos software. the model evaluated in the study had acceptable fitness indices. structural equation modeling showed the components of quality of life (γ = 0.409, z = 4.51), environmental (γ = 0.36, z = 5.39), migration (γ = 0.64, 0.25). z = 8), economic viability (γ = 0.41, z = 5.64) and physicalspatial quality of the village and its dwellings (γ = 0.39, z = 5.25) explain 68% of the changes in development distribution they are rural.