نقش مشارکت شهروندان در ارتقای کیفیت خدمات شهری (مورد مطالعه: شهر زاهدان)

یکی از مباحثی که در دوران جدید مورد توجه قرار گرفته نقش مشارکت های شهروندی در عملکرد مدیریت شهری در کلیه عرصه های اجتماعی، اقتصادی، خدماتی و... می باشد. امروزه مشارکت شهروندی به عنوان پدیده ای که نقش گرفته از سیاست ها و رویکردهای مدیران رده بالای سازمانی و شهری می باشد، از جمله عوامل ساخته شده به وسیله منابع انسانی(سرمایه های انسانی) است که نقش مهمی در تحول نظام مدیریتی شهرها و ارتقای کیفیت زندگی بر مبنای سنجش نیازهای شهروندان دارد. این مقاله در صدد آن است که با بررسی و سنجش رابطه بین مشارکت شهروندان و فعالیت های افراد در امور شهری و کیفیت خدمات شهری به این سوالات پاسخ دهد که ضرورت مشارکت شهروندان در مدیریت شهری جوامع امروز چیست و این مشارکت ها از چه ساز و کار در رویه های اجتماعی تبعیت می کند و از این طریق چه پیامدهایی مثبتی برای مدیریت شهری حاصل می گردد و چه عوامل محیطی و یا سازمان هایی می توانند در جذب هدایت و یا گسترش این مشارکت ها موثر باشد. هدف این تحقیق سنجش شاخص‌های تاثیرگذار در بهبود مشارکت محله محور جهت ارتقاء خدمات شهری در شهر زاهدان است. روش تحقیق توصیفی - تحلیلی و مبتنی بر گردآوری داده ها به صورت میدانی از طریق ابزار پرسش‌نامه است. جامعه آماری تحقیق را شهروندان ساکن در شهر زاهدان بالغ بر 587730 نفر تشکیل داده‌اند. حجم نمونه از طریق فرمول کوکران 322 نفر محاسبه شد. بررسی 5 متغیر قابلیت اعتماد، پاسخگویی و مسئولیت‌پذیری، اطمینان، همدلی و توجه و عوامل ملموس و محسوس نشان می‌دهد که هر 5 متغیر در سطح کمتر از 0/05 معنادار بوده‌اند. بررسی اختلاف میانگین و آمار تی آزمون تایید نمود که شهروندان نسبت به عملکرد شهرداری و مدیران، اعتماد ندارند. همچنین آزمون تی تک نمونه ای نشان می دهد که شاخص‌های شفاف‌سازی، توانمندسازی، پایگاه اقتصادی، بسترهای ارزشی و احساس تعلق مکانی برابر با 0/000 و کمتر از 0/05 معنادار هستند. این مطلب بر تاثیرگذاری این شاخص‌ها بر بهبود مشارکت محله‌محور اشاره دارد. بر اساس نتایج مدل معادلات ساختاری بیشترین تاثیرگذاری مربوط به شاخص شفاف‌سازی با تبیین 0/19 سپس احساس تعلق مکانی با 0/15 است. همچنین آزمون تی تک نمونه‌ای نشان می‌دهد که مشارکت‌های یدی (اختلاف میانگین 0/510)، مالی (اختلاف میانگین0/611) و فکری (اختلاف میانگین 0/486) با سطح معناداری کمتر از 0/05 تاثیر زیادی می توانند در بهبود مشارکت محله‌محور و ارتقاء کیفیت خدمات شهری داشته باشند.

Measuring effective indicators in improving neighborhood-based participation(Case study: Zahedan city)

The purpose of this study is to measure the effective indicators in improving neighborhoodbased participation to improve urban services in the city of Zahedan. The research method is descriptiveanalytical and based on data collection in the field through a questionnaire. The statistical population of the study consists of 587730 citizens living in Zahedan. The sample size was calculated using the Cochran’s formula of 322 people. Examination of 5 variables of reliability, accountability and responsibility, reliability, empathy and attention and tangible and tangible factors show that all 5 variables were significant at the level of less than 0.05. Examining the difference between the mean and ttest statistics confirmed that citizens do not trust the performance of the municipality and managers. Also, onesample ttest shows that the indicators of transparency, empowerment, economic base, value bases and sense of place are equal to 0.000 and less than 0.05 are significant. This article points to the impact of these indicators on improving neighborhoodbased participation. Based on the results of the structural equation model, the greatest effect is related to the transparency index with 0.19, then the sense of spatial belonging with 0.15. Also, onesample ttest shows that voluntary contributions (mean difference of 0.510), financial (mean difference of 0.611) and intellectual (mean difference of 0.486) with a significance level of less than 0.05 can have a great impact on Improve neighborhoodbased participation and improve the quality of municipal services.