تحلیل و اولویت بندی عوامل موثر در کاهش آسیب پذیری شهرها از مخاطرات طبیعی (مطالعه موردی: شهر زابل)

امروزه آمار جهانی، در زمینه مخاطرات طبیعی، این مهم را نشان میدهد که هنوز این بحرانها با وجودپیشرفتهای فنآوری،برای شهرها خطرآفرین هستند.بر این اساس، میبایست به طور علمی موضوع بحرانهای محیط طبیعی توجه قرار گیرد و از آنجا که هزینهها و امکانات برای کاهش اثرات بحران‌های محیط طبیعی به طور متناسب و شایسته وجودندارد،بنابراین با حداقلهای موجود، متناسب با نوع بحرانها، شهرها را متناسب با آنها برنامه ریزی و طراحی نمود تا بتوان آسیبهای این نوع بلایا را به حداقل رساند. در این راستا، هدف پژوهش حاضر، تحلیل و اولویت‌بندی عوامل موثر در کاهش آسیبپذیری شهر زابل از مخاطرات طبیعی است.روش تحقیق، تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه‌ای، اسنادی و میدانی میباشد،همچنین جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزارهای spssو amos و مدل ahp فازی استفاده گردید.نتایج آزمون تی تک نمونه ای نشان داد، هر یک از عوامل مدیریتی، اقتصادی، اجتماعی و طبیعی در کاهش آسیب پذیری کالبدی شهر زابل در مقابل مخاطرات طبیعی تاثیر زیادی دارند.نتایج آزمون رگرسیون چندگانه خطی نشان داد، بین عوامل مدیریتی، اقتصادی، اجتماعی و طبیعی و کاهش آسیبپذیری شهرزابل از مخاطرات طبیعی ارتباط معنادار و مثبتی وجود دارد. نتایج تحلیل ناپارمتری همبستگی نرم افزار amos نشان دهنده وجود رابطه مستقیم و معنیدار در سطح آلفای 0.01 میان عامل مدیریتی با عوامل اقتصادی، اجتماعی و طبیعی است.همچنین بین عوامل مدیریتی و اقتصادی با عوامل اجتماعی و طبیعی نیز رابطه مستقیمی مشاهده می‌شود.نتایج مدل ahp فازی، نشان داد،در بین عوامل مطرح شده،عامل مدیریتی با وزن نرمال شده 0.422،مهمترین عامل در کاهش مخاطرات طبیعی شناخته شده است.

Analysis and Prioritization of Effective Factors in Reducing the Vulnerability of Cities to Natural Hazards (Case Study: Zabol City)

Today,global statistics on natural hazards show that these crises are still dangerous for cities,despite technological advances.Accordingly,the issue of environmental crises must be scientifically addressed and because there are no adequate costs and facilities to mitigate the effects of environmental crises,Therefore,with the existing minimums,in accordance with the type of crises,cities should be planned and designed in accordance with them in order to minimize the damage of this type of disasters.In this regard,the purpose of this study is to Analysis and prioritization of effective factors in reducing the vulnerability of cities to natural hazards(Case study:Zabol city).The research method is analytical and based on library,documentary and field studies.Also,SPSS software and AMOS software and fuzzy AHP model were used for data analysis.The results of onesample ttest showed that each of the managerial,economic,social and natural factors have a great impact on reducing the physical vulnerability ofZabol city against natural hazards.The results of linear multiple regression test showed that there is a significant and positive relationship between managerial,economic, social and natural factors and reducing the vulnerability of Zabol city to natural hazards.The results of nonparametric correlation analysis of AMOS software show a direct and significant relationship at the alpha level of 0.01 between the management factor and economic,social and natural factors.There is also a direct relationship between managerial and economic factors and social and natural factors.Finally,the results of the fuzzy AHP model showed that, among the proposed factors, the management factor with a normalized weight of 0.422 is the most important factor in reducing natural hazards.