سنجش و ارزیابی تاب آوری کلانشهر شیراز با رویکرد کاهش خطرپذیری در برابر مخاطرات طبیعی

امروزه، خسارات فراوان مخاطرات طبیعی و انسانی به محیط و کالبد شهرها باعث شده است که مفهوم تاب آوری به منظور کاهش آثار سوانح، به حوزه‌ای مهم در عرصه مدیریت بحران تبدیل شود. شناخت تاب آوری می‌تواند به تعیین صفات و ویژگی‌هایی که ظرفیت مقابله جوامع با سوانح را افزایش می‌دهند کمک نموده و ابزارهایی را برای کمک به فرآیند کاهش آسیب پذیری پیشنهاد نماید. پژوهش حاضر از نظر هدف، پژوهشی کاربردی و از نظر ماهیت نیز پژوهشی توصیفی – تحلیلی در بستری پیمایشی است که در آن هدف، بررسی و سنجش میزان تاب آوری کلان شهر شیراز در برابر مخاطرات طبیعی می‌باشد. مبانی نظری پژوهش از طریق مطالعات کتابخانه‌ای به دست آمده و جهت بررسی محدوده مورد مطالعه از تکنیک پرسشنامه استفاده شده است. بدین منظور تعداد 30 پرسشنامه با استفاده از روش دلفی بین کارشناسان حوزه‌های مختلف مربوط به موضوع که از وضع موجود کلان شهر شیراز شناخت داشته‌اند، توزیع و جمع آوری شده و جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون t تک نمونه‌ای و رگرسیون گام به گام در نرم افزار spss استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که میزان میانگین تاب آوری شهر شیراز برابر 45/2 است که پایین‌تر از حد متوسط 3 بوده و در برابر مخاطرات طبیعی تاب آور نیست. همچنین نتایج رگرسیون گام به گام نشان داد که مولفه نهادی مدیریتی با ضریب بتا 825/0 بیشترین تاثیر و مولفه اقتصادی با ضریب بتا 321/0 کمترین تاثیر بر تاب آوری شهر شیراز در برابر مخاطرات طبیعی داشته‌اند.

Evaluation and Assessment of the Amount of Resiliency of Shiraz city With a risk-reducing against Natural Hazards

Today, the great damage of natural and manmade hazards to environment and the framework of cities have made the concept of resiliency as an important issue in crisis management in order to reduce the effects of the events. Recognition of resiliency can help to identify the qualifications and characteristics which cause to increase the capacity of confronting communities to events and also can offer tools to help the process of reducing vulnerability. The present research is an applied research in terms of purpose, and also is a descriptiveanalytical research in terms of nature, which the purpose of this study is evaluation of the amount of resiliency of Shiraz city against natural hazards. Theoretical foundations of the research were obtained through library studies and questionnaire was used as a study tool to assess the scope of the study. Therefore, 30 questionnaires were distributed by using the Delphi method among the experts in various fields which were related to the topic who were identified the current status of the Shiraz city. The data were analyzed by Spss software. The results of the research showed that the mean rate of Shiraz is 2.45, which is below the average rate (3) and therefore is not resilient against natural hazards. Also, the results of stepwise regression showed that the institutionalmanagerial component with the beta coefficient of 0.825 had the most impact and the economic component with the beta coefficient of 0.321 had the least effect on the resiliency of Shiraz city against natural hazards.