مطالعه ابعاد و مولفه های توسعه کارآفرینی گردشگری با استفاده از روششناختی نظریه داده بنیاد (مورد مطالعه: جزیره قشم)

صنعت گردشگری از قابلیت­های زیادی درجهت نوآوری و کارآفرینی و ایجاد فرصت­های شغلی برخوردار است. وسعت و موقعیت جغرافیایی، منابع گردشگری متنوع و منحصر به فرد، حاکمیت قوانین مناطق آزاد و... . می‌تواند قشم را پیشرو صنعت گردشگری کشورنماید. با وجود تلاش‌های صورت گرفته، قشم به جایگاه متمایز خود در بین مقاصد گردشگری دست نیافته است و فرصت‌های کارآفرینی گردشگری به خوبی مورد بهره برداری قرار نگرفته‌اند. پژوهش کیفی حاضر با هدف شناسایی ابعاد و مولفه‌های توسعه کارآفرینی گردشگری جزیره قشم، با استفاده از روش نظریه داده بنیاد انجام و با 45 نفراز خبرگان و صاحبنظران حوزه گردشگری مصاحبه انجام شده است. داده‌های حاصل از طریق 3 مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی، تحلیل و مقوله‌های تاثیرگذار بر توسعه کارآفرینی گردشگری شناسایی شدند. ارتباط بین این عوامل درالگوی پارادایمی توسعه کارآفرینی گردشگری در قالب عوامل اجتماعی_فرهنگی، منابع انسانی، اصلاح قوانین و مقررات، مولفه‌های اقتصادی، زیرساخت‌ها و جاذبه‌های گردشگری و بهبود حمایت کننده‌ها نمایش داده شده‌اند. دراین پژوهش منابع انسانی به عنوان مقوله محوری در مرکز فرآیند مورد کاوش قرار گرفته و سایر مقوله‌ها به طور نظری به آن ارتباط داده شده‌اند. یافته‌های این پژوهش با ارائه ابعاد و مولفه‌های توسعه کارآفرینی گردشگری جزیره قشم در قالب مدل پارادایمی می‌تواند مبنای تشکیل اکوسیستم گردشگری و زمینه ساز ایجاد اشتغال و رونق بخش گردشگری جزیره قشم باشد.

Study of Dimensions and Components of Tourism Entrepreneurship Development using the Grounded Theory Methodology (Case Study: Qeshm Island)

Abstract Tourism industry enjoys assorted capabilities for innovation, entrepreneurship and the creation of job opportunities. The geographic extent and location, diverse and unique tourism resources, and the sovereignty of Free Zone laws could make Qeshm as the leading tourism industry in the country. Despite efforts, Qeshm has not achieved its distinctive position among the tourist destinations, and, tourism entrepreneurship opportunities have not been well exploited. This qualitative study was conducted to identify dimensions and components of tourism entrepreneurship development in Qeshm Island using a databased theory method, and, 45 tourism experts were interviewed. The obtained data were analyzed in three phases of open, axial and selective coding, and, the factors affecting tourism entrepreneurship were identified. The relation between these factors was demonstrated in the paradigm of tourism entrepreneurship development in the form of sociocultural factors, human resources, amendments to laws and regulations, economic factors, infrastructures, tourist attractions, and the improvement of sponsors. In the present study, human resources were investigated as the central theme of the process, and, other categories were theoretically connected to it. By providing the dimensions and components of tourism entrepreneurship development in Qeshm, findings of this study in a paradigmatic model could be a basis for the establishment of the tourism ecosystem, and a foundation for creating employment and prosperity of tourism sector in Qeshm Island.