ارزیابی و تحلیل فضایی شاخص‌های توسعه خدمات بهداشتی و درمانی شهرستان‌های استان فارس با استفاده از روش‌های ترکیبی چند شاخصه (Topsis، Vikor، Saw)

توزیع عادلانه امکانات و تسهیلات بهداشتی درمانی یکی از اصلی‌ترین پیش نیازهای افزایش سطح برخورداری جامعه از خدمات و مراقبت‌های سلامت می‌باشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین درجه توسعه یافتگی شهرستان‌های استان فارس از نظر شاخص‌های بهداشتی‌درمانی با استفاده از روش ترکیبی تصمیم‌گیری چند شاخصه انجام گرفته است. مساله اساسی این است که سطح توسعه‌یافتگی یا محرومیت شهرستان‌های استان فارس از نظر برخورداری از امکانات بهداشتی و درمانی به درستی مشخص نیست و این مقاله با روش‌های کمی درصدد تعیین دقیق جایگاه هر شهرستان می‌باشد با در نظر گرفتن مولفه‌های مورد بررسی، رویکرد حاکم بر این پژوهش، توصیفی تحلیلی است. شهرستان‌های استان فارس (29 شهرستان) جامعه آماری پژوهش را شامل می‌شوند که براساس 28 شاخص رتبه بندی شده‌اند. داده‌ها به روش کتابخانه‌ای و با استفاده از پایگاه اطلاعاتی مرکز آمار ایران جمع آوری شده است. تجزیه و تحلیل داده‌ها به کمک روش وایکور، تاپسیس، saw و کپ لند، همچنین روش آنتروپی شانون و به کمک نرم افزار gis به انجام رسید. یافته‌های مطالعه نشان می‌دهد که اختلاف و شکاف زیادی از نظر بهره مندی از شاخص‌های ساختاری بهداشت و درمان بین شهرستان‌های استان وجود دارد. شهرستان شیراز و کوار برخوردارترین و محروم‌ترین شهرستان‌های استان فارس از نظر شاخص‌های مورد بررسی تعیین شدند. با توجه به نتایج پژوهش، شهرستان‌هایی که بهره مندی کمتری از شاخص‌های ساختاری بهداشت و درمان را دارند باید در اولویت برنامه ریزی و محرومیت زدایی قرار گیرند و برای آن برنامه‌های ضربتی در نظر گرفته شود. پیشنهاد می‌شود کاهش شکاف خدمات بهداشتی درمانی در شهرستان‌های استان از طریق برنامه‌ریزی‌های توسعه محور در اولویت قرار گیرد.