تحلیل پهنه‌های اکوتوریستی با استفاده از مدل‌های ahp و topsis (مطالعه موردی حوضه آبخیز سیاهرود، رودبار، استان گیلان، ایران)

هدف این پژوهش، شناخت توانایی و قابلیت‌های گردشگری حوضه سیاهرود است. عواملی نظیر تنوع اقلیمی، جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی، جاذبه‌های مذهبی و جاذبه‌های طبیعی از جمله پتانسیل‌های قابل ذکر در این حوضه می‌باشند. بدین منظور با استفاده از نرم افزار gis ورژن 10.4.1 پارامترهای شیب، جهت، ارتفاع، دما، کاربری اراضی، فاصله از گسل، فاصله از بعضی عوامل محیطی مثل پهنه‌های لغزشی، رودخانه، مناطق حفاظت شده و جاده بررسی و نهایتاً نقشه‌های رقومی هر یک تهیه گردید. با توجه به این پارامترها، فعالیت‌های طبیعت گردی منطقه نیز انتخاب و معرفی گردید. طبق یافته‌های تحقیق فعالیت‌های اکو توریستی در این حوضه عبارتند از: طبیعت گردی، حیات وحش، دامنه نوردی، کوهنوردی و ورزشهای زمستانه. در این تحقیق از مدل ahp بری بدست آوردن وزن شاخص‌ها و از مدل topsis برای رتبه‌بندی معیارهای گردشگری استفاده گردید. بر این اساس ماتریس رتبه‌بندی فعالیت‌های اکوتوریستی تشکیل گردید. در این ماتریس پارامترهای محیطی شامل شیب، جهت، ارتفاع، پوشش گیاهی، دما و بارش به عنوان شاخص و فعالیت‌های اکوتوریستی به عنوان معیار در نظر گرفته شد. نتایج حاصل از مدل topsis حاکی از آن است که بین انواع فعالیت‌های گردشگری طبیعت گردی و کوهنوردی با امتیاز به ترتیب 0/54 و 0/50 دارای اهمیت بیشتر و بعد از آن‌ها فعالیت‌های دامنه نوردی، حیات وحش و ورزشهای زمستانه با امتیازات به ترتیب 0/47، 0/45 و 0/43 قرار دارند.

Analysis of zones for the ecotourism by using AHP and TOPSIS models (Case Study Basin Seiyahrud, Rudbar, Gilan province, Iran)

Abstract The purpose of this study is to recognize of ecotourism abilities of the Seiyahrud Basin. Factors such as climatic variation, historical, cultural, religious and natural attractions are some of the significant potential in this basin. For this purpose, the GIS software (version 10.4.1) was used to evaluate the parameters such as slope, aspect, elevation, temperature, land use, distance from some of the environmental factors such as the sliding zones, river, protected areas and road and finally digital maps for each of them were prepared. Based on these parameters, the nature tourism activities of the area were also selected and introduced. According to research findings, ecotourism activities in the basin include nature tourism, wildlife, slopes and mountain climbing and winter sports. In this research AHP and TOPSIS models were used to gain weight indicators and grading the tourism criteria. So, the ecotourism activity ranking matrix was formed. In this matrix, environmental parameters including slope, aspect, elevation, vegetation, temperature and precipitation considered as the indicators and ecotourism activities were considered as the criteria. Based on the results of TOPSIS model, scores of nature and mountain climbing (0.54 and 0.50 respectively) and thereafter, scores of climbing the slopes, wild life and winter sports (0.47, 0.45 and 0.43 respectively) had more important role between the other types of tourism activities.