تعیین برنامه سیاستی مناسب برای حفاظت منابع آب در دشت قزوین

حفاظت از منابع آب سطحی و زیرزمینی نیازمند ارائه راهکارها و سیاست های مناسبی است که لازمه آن شناخت بیشتر رفتار کشاورزان می باشد. به همین منظور، در این مطالعه برای بررسی رفتار کشاورزان در استفاده از آب ‌های سطحی و زیرزمینی و تعیین برنامه سیاستی مناسب برای حفاظت منابع آب دشت قزوین، از مدل برنامه‌ریزی ریاضی مثبت (pmp) و رهیافت تابع تولید با کشش جانشینی ثابت (ces) استفاده شد. راهکارهای مورد بررسی شامل افزایش قیمت آب آبیاری و کاهش منابع آب در دسترس بود که هر یک تحت سناریوهای مختلف ارزیابی شدند. داده­‌های مورد نیاز در این مطالعه مربوط به سال زراعی 931392 است که از طریق مراجعه به ادارات ذی­‌ربط در استان قزوین جمع­‌آوری شد. نتایج نشان داد که هر دو راهکار مورد بررسی در این تحقیق منجر به صرفه ‌جویی در مصرف آب آبیاری شده، اما میانگین تغییرات بازده برنامه ‌‍ای با به کارگیری سیاست کاهش آب آبیاری در دسترس و افزایش قیمت آب آبیاری به‌ترتیب 15/94 و 27/61 درصد کاهش می‌یابد. میزان بهره‌وری اقتصادی آب آبیاری نیز در شرایط اعمال سیاست ‌های فوق، به ترتیب بین 0/435 تا 0/331 و 0/434 تا 0/230 هزار ریال در مترمکعب تغییر می کند. به همین منظور، اعمال سیاست کاهش آب آبیاری در دسترس با توجه به کاهش کمتر بازده برنامه ‌ای و بهره ‌وری اقتصادی آب بیشتر، برای حفاظت منابع آب سطحی و زیرزمینی دشت قزوین پیشنهاد شد.

Determination of the appropriate policy programming to conservation of water resources in Qazvin plain

Conservation of surface water and groundwater resources needs to be applied appropriate strategies and policies in this context that more understanding of farmers' behavior is vital. Therefore, in present study used of positive mathematical programming (PMP) and production function with constant elasticity of substitution (CES) approach to investigate farmers' behavior in surface water and groundwater usage and determination the appropriate policy programming to conservation of Qazvin plain water resources. The investigated strategies include increasing the price of irrigation water and reducing the availability water resources that each under the various scenarios was investigated. The required data in this study are related to year 20112012 that by referring to the relevant departments in Qazvin province was collected. The results showed that each two investigated approaches in this study leads to saving irrigation water, but the changes mean of gross margin by applying the availability water reducing policy and increasing the price of irrigation water policy 15.94 and 27.61 percent decrease respectively. The economic irrigation water productivity also in condition of above policy implementation changes of 0.435 to 0.331 and 0.434 to 0.230 the thousands of cubic meters respectively. Therefore, the reducing water availability policy according to the less reduction of the gross margin resulting from cropping pattern and more economic water productivity was proposed to conservation of Qazvin plain surface water and groundwater resources.