شبیه‌سازی شاخص‌های عملکرد آبیاری جویچه‌ای با استفاده از مدل‌سازی فصلی در شرایط مختلف مدیریت آب در مزرعه

محدود بودن منابع آب کشور باعث شده‌است که افزایش راندمان آبیاری به‌عنوان یکی از راهکارهای اساسی در افزایش بهره‌وری آب در مزرعه مطرح گردد. هدف این پژوهش استفاده از یک مدل شبیه‌سازی فصلی آبیاری جویچه‌ ای به‌منظور تعیین شاخص های عملکرد آبیاری برای حالت‌های مختلف کم‌آبیاری، دور آبیاری و دبی ورودی در دو مزرعه واقع در کرج (مزارع پردیس کشاورزی دانشگاه تهران و موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر) با هدف کاهش تلفات آب آبیاری و افزایش یکنواختی توزیع آب بود. نتایج نشان دادند مزرعه پردیس به‌دلیل بافت خاک سنگین ‌تر و طول جویچه کوتاه ‌تر تلفات رواناب بیشتری نسبت به مزرعه دیگر  داشته و هرچه دبی و دور آبیاری کمتر شد مقدار راندمان کاربرد آبیاری افزایش یافت، به طوری که در دوره‌ای آبیاری بیشتر با کاهش دبی از 0/64 لیتر بر ثانیه به 0/22 لیتر بر ثانیه، مقدار راندمان حدود 40 درصد افزایش داشت، همچنین بیشترین مقدار راندمان در دور آبیاری 3 روز و دبی 0/22 لیتر بر ثانیه اتفاق افتاد. تلفات نفوذ عمقی در مزرعه موسسه تحقیقات بیشتر از مزرعه پردیس بود. همچنین در دبی­‌ها و دورهای آبیاری کمتر (مانند دور آبیاری 3 روز و دبی­ 0/3 لیتر بر ثانیه در مزرعه موسسه تحقیقات و دور آبیاری 3 روز و دبی 0/22 لیتر بر ثانیه در مزرعه پردیس)، تفاوت بین مقادیر حداقل و حداکثر رطوبت خاک در هر دو مزرعه کمتر بود. مدل شبیه‌سازی فصلی توانایی خوبی در ارزیابی عملکرد آبیاری جویچه‌ای در شرایط مختلف مدیریت آب در مزرعه داشت.

Simulation of furrow irrigation performance using seasonal modeling under various on-farm water managements

Increasing irrigation efficiency has been become one of the main solutions to be considered onfarm increasing water productivity due to limited water resources. The objective of this study was to apply a seasonal simulation model to determine irrigation performance indicators for different scenarios such as deficit irrigation, inflow rate and frequency of irrigation, under two different fields in Karaj (College of Agriculture and Natural Resources and Seed and Plant Improvement Institute farms) in order to decrease irrigation losses and improve irrigation water uniformity. The results showed that the College farm had more runoff losses due to heavier soil texture and shorter furrows compared with to the Institute farm. Irrigation efficiency increased when reducing inflow rate and frequency of irrigation, irrigation efficiency increased about 40% in the higher irrigation frequency by reducing inflow rate from 0.64 to 0.22 L/s. In addition, the highest efficiency happened in threeday irrigation frequency with 0.22 L/s inflow rate. However, the Institute farm had larger deep percolation losses than the college farm. Moreover, the results of simulated soil moisture during the growing season showed that the difference between the minimum and maximum soil moisture was less under lower values of inflow rate and irrigation frequency (such as threeday irrigation frequency and 0.3 L/s inflow rate in the Institute farm and threeday irrigation frequency and 0.22 L/s in the College farm). The seasonal simulation model had good capability to evaluate furrow irrigation performance under different onfarm water managements.