اثر کاه گندم بر تغییرات زمان شروع و ضریب رواناب در کرت‌های آزمایشگاهی تحت شبیه‌سازی باران

شیب رواناب و هدر رفت خاک از اساسی ‌ترین معضلات زیست محیطی، کشاورزی و تولید غذا در جهان است که اثرات مخربی بر اکوسیستم ‌های طبیعی و تحت مدیریت انسان دارد. یکی از مهم ترین عوامل کنترل ‌کننده رواناب و هم چنین فرسایش استفاده از خاک‌پوش‌ های آلی و غیرآلی است که نقش مهمی در مهار رواناب و یا هدر رفت خاک دارند. از این رو در این تحقیق، به ‌منظور بررسی تغییرات زمان شروع و ضریب رواناب از یک نوع خاک‌پوش‌ آلی (کاه گندم) در شرایط آزمایشگاهی استفاده شد. آزمایش ‌ها با استفاده از شبیه‌ساز باران، در شیب 30 درصد و مقیاس کرت 0/5 مترمربع و سه تکرار، با دو درصد پوشش 50 و 90 درصد و شدت‌ های بارش 50 و 100 میلی متر بر ساعت، به مدت 10 دقیقه انجام گرفت و سپس مقادیر زمان شروع و ضریب رواناب اندازه ‌گیری شدند. نتایج نشان داد که در دو شدت 50 و 100 میلی متر بر ساعت این تیمار حفاظتی توانست زمان شروع و ضریب رواناب به ‌ترتیب افزایش و کاهش دهد و پوشش 90 درصد بیش ترین تاثیر در افزایش زمان شروع رواناب و کاهش ضریب رواناب داشت. درصد افزایش زمان شروع رواناب در شدت‌های 50 و 100 میلی متر بر ساعت (پوشش 90 درصد) به ‌ترتیب 102/37 و 70/80 درصد بود. درصد کاهش ضریب رواناب در شدت ‌های 50 و 100 میلی متر بر ساعت (پوشش 90 درصد) نیز به ‌ترتیب 36/58 و 27/31 درصد بود. اثر متغیرهای شدت و تیمار حفاظتی به جز اثر توامان شدت × تیمار حفاظتی بر ضریب رواناب بر سایر مولفه‌ها معنی ‌دار ارزیابی شد.

Effect of wheat straw on changing time to runoff and runoff coefficient in laboratory plots under rainfall simulation

The runoff and soil erosion is most basic of environmental, agricultural and food production problems in the world, that these had adverse effects on the natural ecosystems and manmanaged. One of the most important factors of runoff and soil erosion control is using organic and inorganic mulches, that they have most role in runoff and soil erosion control. Therefore in this study, for studying time to runoff and runoff coefficient changes used from an organic mulch (wheat straw mulch) in laboratory conditions. The experiments was done using rainfall simulation, in slope of 30% and plot scale of 0.5 m2 with 3 replications, with two cover percent of 50 and 90% and rainfall intensities of 50 and 100 mm h1 for 10 min and then the time to runoff and runoff coefficient rates measured. The results showed that in rainfall intensities of 50 and 90 mm h1, the conservation treatment could increase and decrease time to runoff and runoff coefficient, respectively and the cover of 90% had more effect in increasing time to runoff and decreasing runoff coefficient. The enhancement percent of time to runoff in rainfall intensities of 50 and 100 mm h1 (cover of 90%) was 102.37 and 70.80%, respectively. The reduction percent of runoff coefficient in rainfall intensities of 50 and 100 mm h1 (cover of 90%) also was 36.58 and 27.31%, respectively. The effect of conservation treatment and rainfall intensity variables evaluated significant expect in the effect of rainfall intensity × conservation treatment.