تاثیر کیفیت آب آبیاری بر برخی ویژگی های فیزیکی خاک در اراضی تحت کشت برنج (Oryza Sativa)

رشدروزافزون جمعیت وافزایش فعالیت های کشاورزی و صنعتی از یکسو و خشکسالی های پی‏درپی، حفاظت بیشتر از منابع آب و خاک را اجتناب ناپذیر نموده است. این مهم موجب شده است که از آب های با کیفیت نامناسب برای آبیاری زمین های کشاورزی استفاده شود. هدف از این پژوهش بررسی اثر آبیاری با پساب‏های شهری و صنعتی و آب رودخانه بر برخی ویژگی های فیزیکی خاک بود. بدین منظور، این پژوهش در زمین های کشاورزی منطقه زرین شهر واقع در شهرستان لنجان که تحت آبیاری با پساب‏های شهری، صنعتی (هرکدام به مدت 8 سال) و آب رودخانه (20 سال) قرار داشتند انجام شد. پس از بررسی دقیق برای هر یک از تیمارهای ذکر شده در 4 تکرار از هر زمین نمونه‏های خاک تهیه شده و ویژگی های فیزیکی اندازه گیری شد. نتایج نشان داد آبیاری با پساب‏های شهری و صنعتی موجب افزایش جرم ویژه ظاهری از 3/1 گرم بر سانتی متر مکعب (در تیمار آبیاری با آب رودخانه) به 6/1 و 7/1 گرم بر سانتی متر مکعب شد. پسآبیاری موجب افزایش پایداری خاکدانه ها به مقادیر 67/0 و 69/0 میلی‏متر در پساب‏های شهری و صنعتی نسبت به تیمار آب رودخانه (27/0 میلی‏متر) شد. کاهش هدایت هیدرولیکی خاک و نفوذپذیری و دوکوهانه شدن منحنی رطوبتی خاک از جمله دیگر واکنش‏های ویژگی های فیزیکی خاک به استفاده از پساب‏های شهری و صنعتی بود. نتایج این پژوهش نشان داد پسآبیاری بر ویژگی های فیزیکی یاد شده اثر منفی داشته و موجب تغییر در توزیع اندازه منافذ شدند از این نظر پیشنهاد می‏شود به هنگام استفاده درازمدت از پساب ها تاثیر آن بر ویژگی های فیزیکی خاک پایش گردد.