شناسایی و اعتبارسنجی شاخصهای ارزیابی امنیت خاک

سابقه و هدف: مفهوم امنیت خاک که اخیراً معرفی‌شده است ناشی از نگرانی عمیق علمی در مورد تخریب جهانی خاک و تاثیر آن بر توسعه پایدار است. اگرچه تخریب زمین یک فرآیند فیزیکی است، اما محرک های اصلی آن ریشه در محیط اجتماعی- اقتصادی و سیاسی دارد. امنیت خاک با ادغام پنج بعد از جمله وضعیت و قابلیت خاک، جنبه های بیوفیزیکی خاک و همچنین سرمایه، ارتباط و قانون گذاری عوامل فیزیکی و فنی خاک همچنین مسائل اجتماعی- اقتصادی و سیاسی موثر بر خاک را پوشش می دهد. بنابراین هدف این مطالعه شناسایی و اعتبارسنجی شاخص های ارزیابی امنیت خاک با تکنیک دلفی فازی می باشد.روش پژوهش: پژوهش حاضر از لحاظ هدف آن کاربردی است و از نظر نوع تحقیق، جز تحقیقات کیفی قرار دارد. همچنین تحقیق حاضر از نوع تحقیقات توصیفی (غیر آزمایشگاهی) می‌باشد که با شیوه پیمایشی انجام‌شده است. اطلاعات مورد نیاز این تحقیق عمدتاً به شیوه پیمایش و کتابخانه به‌دست‌آمده است و در این راستا عمدتاً از داده‌های ثانویه نظیر اسناد علمی و خاکستری و چندین گزارش از اسناد دولتی که منطقه مورد مطالعه را توصیف می‌کند، استفاده‌ شده است. اطلاعات مورد نیاز این تحقیق بنا به اهداف تعیین‌شده توسط پرسشنامه گردآوری شده است. درمجموع برای تکمیل مطالعه ازنظر سی نفر خبره در ادارات و موسسات ذی ربط استفاده ‌شده است.نتایج و بحث: نتایج مطالعه نشان داد که در بعد قابلیت خاک شاخص میزان فرسایش خاک و در بعد وضعیت شاخص کربن آلی خاک بیشترین اعتبار را در سنجش امنیت خاک دارا هستند. در بعد ارتباط امنیت خاک شاخص ارزش های فرهنگی دارای اولویت بالا برای سنجش امنیت خاک مطرح شده است. همچنین در این بعد شاخص های فارغ التحصیلان رشته خاک شناسی فعال مهارت مدیریت خاک و دسترسی به آمار و اطلاعات حذف شدند. در بعد سرمایه خاک شاخص میزان تولید کل به عنوان شاخص دارای اعتبار بالا برای سنجش امنیت خاک می باشد. در این بعد سه شاخص آبی یا دیم بودن زمین زراعی، ارزش معاملاتی زمین و بهره مندی از آب آبیاری حذف شدند. در بعد قانون گذاری امنیت خاک شاخص پروژه های حفاظت از خاک به عنوان شاخصی با دارای بیشترین اعتبار برای سنجش امنیت خاک عنوان شده است.نتیجه گیری: این مطالعه اولین تلاش برای جمع‌آوری شاخص های پنج بعد امنیت خاک برای ارزیابی امنیت خاک در ایران است. شناسایی شاخص‌های ارزیابی امنیت خاک منجر به دست‌یابی به لیستی از شاخص‌های مهم و مورد تایید متخصصین حوزه خاک کشور شده که می‌تواند در آینده در دسترس سایر محققان برای ارزیابی وضعیت امنیت خاک در نقاط مختلف کشور قرار گیرد. با توجه به روند مطالعه در مجموع برای هر یک از ابعاد امنیت خاک سی و هشت شاخص شناسایی و اعتبار بخشی شد. در نهایت از این مجموع هشت شاخص در روند مطالعه به طور کلی حذف شد.

identification and validation of soil security assessment indicators

background and objectives: the recently introduced concept of soil security stems from deep scientific concern about global soil degradation and its impact on sustainable development. although land degradation is a physical process, its main drivers are rooted in the socio-economic and political environment. soil security by integrating five dimensions, including soil condition and capabilities, soil biophysical aspects, as well as capital, covers the relationship and legislation of socio-economic and political factors affecting soil. therefore, the aim of this study is to identify and validate soil security indicators with fuzzy delphi technique.methods: the current research is applied in terms of its purpose and it is qualitative research in terms of the type of research. also, the current research is a descriptive (non-laboratory) type of researches that was conducted with a survey method. the information needed for this research was mainly obtained through survey and library methods, and in this regard, secondary data such as scientific and gray documents and several reports of government documents that describe the studied area were used. the information required for this research has been collected according to the objectives determined by the questionnaire. in total, 30 experts in relevant departments and institutions were used to complete the study.results: the results of the study showed that from soil capability aspect soil erosion rate index and in terms of soil organic carbon index have the most validity in measuring soil security. in relation to soil security, the index of cultural values has a high priority to measure soil security. also, in this dimension, indicators of active soil science graduates, soil management skills and access to statistics and information were removed. in terms of soil capital, the index of total production is a highly reliable index for measuring soil security. in this dimension, three indicators of wet or dry agricultural land, trading value of land and benefit from irrigation water were removed. in the dimension of soil security legislation, the index of soil protection projects is mentioned as the most valid indicator for measuring soil security.conclusion: this study is the first attempt to collect indicators of five dimensions of soil security to evaluate soil security in iran. identification of soil security assessment indicators has led to obtaining a list of important indicators approved by the country's soil experts, which can be made available to other researchers in the future to assess the soil security situation in different parts of the country. according to the study process, a total of 38 indicators were identified and validated for each dimension of soil security. finally, eight indicators were removed from this total in the study process.