تاثیر پرلیت بر تغییرات فرسایش پاشمانی در سه نوع خاک برداشت شده از کاربری های مختلف

فرسایش پاشمانی به‌عنوان اولین مرحله از فرایند فرسایش آبی، توسط اثر قطرات باران بر سطح خاک ایجاد می‌شود. مقدار پاشمان خاک با تغییر در خصوصیات فیزیکی خاک می‌تواند تغییر کند. بنابراین حفاظت از خاک سطحی باعث می‌شود که اثر انرژی قطرات باران بر خاک سطحی کاهش یافته و در نتیجه مقادیر رسوب حاصل از فرآیند فرسایش پاشمانی نیز کاهش یابد. بنابراین پژوهش حاضر با ارزیابی عمل‌کرد پرلیت با سطح‌های 50،25 و 75 درصد در شدت بارندگی 80 میلی‌متر بر ساعت روی فرسایش پاشمانی در سه خاک با کاربری جنگلی، مرتعی و زراعی انجام پذیرفت. آزمایش‌ها در شرایط آزمایشگاهی و در مقیاس فنجان‌های پاشمان انجام شد و سپس مقادیر پاشمان در مقادیر مختلف پرلیت و کاربری‌های متفاوت اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که کاربرد مقادیر مختلف پرلیت در کاربری‌های مختلف باعث کاهش پاشمان کل و پاشمان خالص نسبت به تیمار شاهد شد. نتایج هم‌چنین نشان داد که تاثیر جداگانه کاربری‌های مختلف و مقادیر مختلف پرلیت بر پاشمان کل و خالص در سطح اعتماد 99 درصد معنی‌دار بود و نیز تاثیر متقابل مقادیر مختلف پرلیت و کاربری‌های مختلف بر پاشمان کل در سطح اعتماد 99 درصد معنیدار بود. هم‌چنین خاک‌ کاربری‌های مرتع و زراعی، پرلیت با مقدار 25 درصد بیش‌ترین تاثیر را در مهار فرسایش پاشمانی نسبت به دو مقدار دیگر داشت. این مقدار منجر به کاهش پاشمان کل به مقدار 55.27 و 57.48 درصد، پاشمان خالص به مقدار 55.11 و 91.03 درصد، پاشمان بالادست به مقدار 62.78 و 36.85 درصد و پاشمان پایین‌دست به مقدار 55.23 و 66.72 درصد شد.

Perlite effect on changes of splash erosion in three collected soil types with different land uses

Splash erosion as the first stage of the water erosion process, caused by the raindrops effect on soil surface. The amount of soil splash can change with change in characteristics of soil physical. The conservation from the surface soil cause the effect of raindrop energy reduces on the surface soil and thus the amount of sediment from the splash erosion process decrease. Therefore, present study was conducted to performance evaluation of perlite at levels of 25, 50 and 75%in rainfall intensity of 80mmh1 on splash erosion in three soil types with landuse of forestry, rangeland and agricultural. Experiments were carried in laboratory conditions and scale of splash cups and then splash erosion measured in different perlite amounts and various landuses. The results showed that application of different perlite amounts in the various landuses reduced the total and net splash compared control treatment. The results also showed that the separate effect of various landuses and different perlite on total and net splash was significant at level of 99%and also the interaction effect different perlite amounts and various landuses on total splash was significant at 99%. Also, the landuses soil of rangeland and agriculture, the perlite with amount of 25%had the more effect on control of splash erosion toward two another amounts. This amount caused the reducing the total splash with rate of 55.27 and 57.48%, net splash with rate of 55.11 and 91.03%up slope splash with rate of 62.78 and 36.85%and down slope splash with rate of 55.23 and 66.72%.