آینده‌نگری نظام سکونتگاهی در برنامه‌ریزی سناریومبنا؛ بهبود برنامه‌ریزی و آمایش منطقه‌ای (مورد مطالعه: استان اصفهان)

آینده‌نگری منطقه‌ای، نوعی از آینده‌نگری است که با تمرکز بر محدوده‌ سرزمینی خاص، در یک قلمرو جغرافیایی زیرملی با هدف اتخاذ تصمیم‌های معین برای تحقق آینده‌ مطلوب عملیاتی می‌‌شود. هدف مقاله‌ حاضر بررسی سازمان فضایی نظام سکونتگاهی استان اصفهان و ترسیم الگوی مطلوب نظام‌ شهری در افق چشم‌انداز 1420 است. این مقاله سعی دارد ضمن شناسایی عوامل اصلی موثر بر روند توسعه در مقیاس منطقه‌ای، زمینه‌ تهیه‌ سناریو‌های ممکن و محتمل در 25 سال آینده‌ استان اصفهان را فراهم کند. این تحقیق از نظر نوع ترکیبی از روش‌های اسنادی و پیمایشی، و از نظر ماهیت تحلیلی و اکتشافی است که با به‌کارگیری مدل‌های کمی و کیفی انجام ‌گرفته است. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها روش تحلیل ساختاری و نرم‌افزار میک­مک به‌کار گرفته‌ شد. نتایج نشان داد متغیرهای اصلی راهبردی توسعه‌ استان اصفهان در افق 1420 شامل «شیوه‌ مدیریت کلان کشور»، «شیوه‌ مدیریت استان»، «منابع آب»، «همکاری‌های بین‌نهادی»، «جمعیت و مهاجرت»، «تحقیق و توسعه»، «نقش فراملی استان»، «امنیت سرمایه‌گذاری»، «تولیدات صنعتی و معدنی»، «سطح فناوری اطلاعات»، «گردشگری»، و «تولید تکنولوژی» می‌باشند. همچنین، براساس یافته‌های تحقیق، استان اصفهان از نظر توسعه‌ آرایش نظام‌های فضایی در 25 سال آینده با پنج سناریوی اصلی روبه‌رو خواهد شد: «سناریوی شعاعی»، «سناریوی جزایر منفصل»، «سناریوی خوشه‌ای»، «سناریوی چندمرکزی»، و «سناریو شبکه‌ای». بین سناریوهای طراحی‌شده، در سناریوی شبکه‌ای می‌توان شاهد انسجام فضایی- عملکردی در سطح منطقه و توسعه‌ یکپارچه و متعادل فضایی بود.