تجزیه و تحلیل خشک‌سالی هیدرولوژیک و پهنه‌بندی کاهش جریان رودخانه‌ای حوزه آبخیز حبله رود

طی چند دهه‌‏ اخیر افزایش تقاضای آب به دلیل افزایش جمعیت و گسترش فعالیت‏های انسانی سبب شده این منبع حیاتی به نحو مطلوب مورد استفاده قرار نگیرد و با فشار مضاعف روبه‌رو شود. این مسئله به‌خصوص در سال‏هایی که با پدیده‏‏های تغییر اقلیم و خشک‏سالی مواجه هستیم و میزان آب‌های جاری به حداقل خود رسیده است حادتر شده و تبعات محیط زیستی را به دنبال داشته است. از این رو، محاسبه‌‏ جریان حداقل در رودخانه و دانستن ویژگی‏های آن در مطالعات هیدرولوژیکی مختلف از جمله مدیریت کیفیت آب، تعیین حداقل دبی مورد نیاز جهت تولید برق، طراحی سیستم‏های آبیاری، و ارزیابی تاثیر دوره‏های خشک‏سالی طولانی‌مدت بر اکوسیستم‏های آبی بسیار مهم است. پژوهش حاضر به بررسی خشک‌سالی هیدرولوژیک و دوره‏های کمبود جریان با استفاده از روش حدآستانه (70q، 80q، 90q، و میانه) در حوزه‌ ‏آبخیز حبله‏رود پرداخته و نتایج به منظور تشخیص دوره‏های خشک و پهنه‏بندی این پدیده مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفته است. نتایج نشان داد بیشترین حجم کمبود و بیشترین تداوم خشک‏سالی هیدرولوژیک در حدآستانه‏ در بیشتر ایستگاه‏ها از روند صعودی تبعیت می‌کنند. در نهایت بر اساس نقشه‌ پهنه‏بندی نهایی مشخص شد قسمت‏های مرکزی حوضه خشک‏سالی شدیدتری را تجربه کرده‏اند.

analysis of hydrological drought and flow reduction zoning of habalehrood watershed

duringover the last few decades, the rising demand for water due to the increase in population and expansion of human activities, has caused this vital resource being used sub optimally and facing double pressures. this problem is more acute especially in the years when we are facing the phenomena of climate change and drought. furthermore, the amount of running water has reached its minimum leading to environmental consequences such as increasing pollution and decreasing the quality of water resources. therefore, calculating the minimum flow in the river and knowing its characteristics in various hydrological studies, including water quality management, determining the minimum flow required for electricity generation, designing irrigation systems, and evaluating the effect of long-term drought periods are significantly important for aquatic ecosystems. the present study investigated the hydrological drought and the periods of lack of flow, using the threshold method (q70, q80, q90 and the middle), in the hablehrood watershed, and the results were used to identify dry periods and zoning this phenomenon.. the results of the surveys showed that the largest amount of deficit and the largest continuation of hydrological drought in the threshold limit in most of the stations follow an upward trend. finally, based on the final zoning map, it was revealed that the central parts of the basin have experienced more severe drought. the results of this research are of special importance in the water resources management of this watershed, as one of the main sources of water resources of the city and garmsar plain.