آمایش حوضه آبخیز تیل‌آباد گلستان، با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (Gis)

آمایش اراضی علمی است که با توجه به ویژگی‌های اکولوژیکی سرزمین و شرایط اقتصادی ـ اجتماعی آن، نوع استفاده بهینه از سرزمین را مشخص می‌سازد. در ارزیابی توان اکولوژیک حوضه آبخیز 965,33 هکتاری تیل‌آباد گلستان که موضوع این تحقیق است، نقشه‌های طبقات ارتفاع از سطح دریا، شیب، جهت شیب، بافت خاک، زمین‌شناسی، همباران، همدما، فرسایش خاک، عمق خاک، ساختمان خاک، تولید علوفه، وضعیت مرتع، گرایش مرتع، تاج پوشش، اقلیم و زهکشی، رقومی شده و به روش سیستمی بر اساس مدل طراحی شده برای حوضه در محیط arc view با یکدیگر تلفیق شده و توان هر سرزمین نسبت به کاربری‌های کشاورزی، مرتع‌داری، توسعه روستایی، تفرج و حفاظت تعیین شده و با توجه به مطالعات اقتصادی، اجتماعی منطقه و پیش‌فرض‌های مدل، اولویت‌بندی شده و در نهایت، نقشه نهایی آمایش سرزمین تولید گردید. نتیجه ارزیابی توان اکولوژیک منطقه نشان می‌دهد که 94/63 درصد سطح حوضه تیل‌آباد باید به کاربری حفاظت، 63/13 درصد به کاربری مرتع‌داری طبقه 1، 44/1 درصد به کاربری مرتع‌داری طبقه 2، 63/9 درصد به کاربری کشاورزی طبقه 1 (اراضی آبی و باغ)، 25/1 درصد به کاربری کشاورزی طبقه 2 (اراضی دیم)، 42/5 درصد به کاربری جنگل تنک، 85/4 درصد به کاربری ارس کم تراکم و 06/0 درصد به کاربری توسعه روستایی اختصاص یابد. یعنی از 5/77 درصد سطح فعلی مراتع حوضه آبخیز تیل‌آباد فقط 75/14 درصد آن مناسب کاربری مرتع‌داری (طبقه 1 و 2) است و بقیه آن (76/62 درصد) باید حفاظت شود تا به طبقه توان خود برگردد.