رویکردهای تحلیلی شبکه‌ ریلی پرسرعت در توسعه‌ مناطق کلان‌شهری چندمرکزی

پدیده‌ شهرنشینی در جهان در ایجاد مفهوم منطقه‌ شهری نقشی بسزا داشته است. نسبت بالایی از جمعیت شهرنشین در مناطق کلان‌شهری سکونت یافته‌اند و پیشرفت حمل‌ونقل و توسعه‌ شبکه‌ ریلی پرسرعت مفهوم و ابعاد منطقه‌ شهری را تغییر داده است. با توجه به آنکه عمده‌ تحلیل‌های توسعه‌ منطقه‌ شهری از طریق شبکه‌ ریلی پرسرعت به مطالعات اقتصادی محدود شده، در این پژوهش بعد مطالعات جغرافیایی مفهوم منطقه شهری و اثر شبکه‌ ریلی پرسرعت بر آن مورد توجه قرار گرفته است که به مثابه‌ یک ابزار سیاست‌گذاری قدرتمند در حال استفاده است. در این مقاله، با استفاده از مرور سامان‌مند بر مبنای واژگان کلیدی، مقاله‌های مرتبط از معتبرین سایت‌های علمی استخراج شد و سپس، بر اساس ارزیابی چکیده و روش و نتایج، تعداد 75 مقاله‌ منتشرشده از سال 1938 تا 2022 انتخاب شد. پس از آن، پیشینه و روند تکامل نگرش‌ها و مفهوم‌سازی منطقه‌ شهری از ابتدا تا کنون مورد توجه قرار گرفت. منطقه‌ کلان‌شهری با رویکردهای تحلیلی و هنجاری در مقیاس‌های درون‌شهری، منطقه‌ای، ملی، و جهانی مطرح می‌شود. با اتصال هسته‌های کلان‌شهری به شبکه‌های دسترسی پرسرعت توسعه‌ چندمرکزی به وقوع می‌‌پیوندد. شبکه‌ ریلی پرسرعت ظرفیت تحول شبکه‌ شهری، ایجاد یکپارچگی منطقه‌ شهری، و توسعه‌ مراکز جدید را دارد. تبیین مفهومی راهبرد ایجاد مناطق کلان‌شهری چندمرکزی از طریق گسترش شبکه‌ ریلی پرسرعت می‌تواند به گسترش و پیوند مناطق کلان‌شهری، تقویت یکپارچگی، ایجاد شهرهای تخصصی، به‌کارگیری سازنده‌ طرح‌های سازماندهی فضا، و حل بخشی از مسائل توسعه‌ای کمک کند.

analytical approaches to high speed rail network in the development of polycentric metropolitan areas

urbanism in the world has had a great role in the formation of the concept of urban area. a high ratio of urban population resides in metropolitan areas, and the advancement of transportation and hsr network has changed the concept and dimensions of urban areas. as most of the analyses of urban area development through hsr has been limited to economic studies, this study set out to pay attention to the geographical concept of area and the effects of hsr as a strong policymaking tool in use. in this article, the systematic literature review based on keywords was used to extract the related articles from the most authoritative scientific websites, and then based on the evaluation of abstract, methods, and results sections of the articles, 75 papers published between 1938 to 2022 were selected as the sample. then, attention was paid to the background and process of the evolution of attitudes and conceptualizations of urban area from the beginning till now. the metropolitan area is discussed based on analytical and normative approach at urban, regional, national, and global levels. with the connection of metropolitan centers to high speed access networks, polycentric development occurs. high speed rail (hsr) has the potential to help evolve the urban network, bring about urban area integrity, and develop new centers. the conceptual explanation of the strategy of creating polycentric metropolitan areas through the expansion of hsr can help expand the connect metropolitan areas, enhance integrity, create specialized cities, creatively use space organization plans, and solve part of the developmental issues.