تدوین سناریوهای اندرکنش جغرافیایی در زیرساخت‏های حیاتی حین مخاطرات شهری در اهواز

در سال‌های اخیر، سیستم‌های زیرساختی، به دلیل افزایش بلایای طبیعی یا انسان‌ساز و به دلیل وابستگی‌های داخلی و خارجی بین اجزای سیستم، غالباً دچار اختلال شده‌اند. وابستگی‌های متقابل زیرساختی ممکن است آسیب‌پذیری بیشتری ایجاد کند و باعث خرابی‌های آبشاری شود. هدف کلی پژوهش حاضر تدوین سناریوهای اندرکنش جغرافیایی زیرساخت‌های حیاتی حین مخاطرات شهری در اهواز بود. این پژوهش به لحاظ هدف توسعه‏ای‌ کاربردی و از نظر روش‏شناسی توصیفی‌ تحلیلی مبتنی بر مطالعات و بررسی‏های میدانی‌ اسنادی است. شاخص‏های پژوهش بر اساس تلفیق نتایج آرای خبرگان و سوابق موجود استخراج و ارتباط‌سنجی شد. برای سناریونگاری بعد از شناسایی متغیرها، ابتدا عوامل کلیدی موثر بر موضوع مشخص و سپس برای هر یک از متغیرها وضعیت‌های مختلفی تعریف شد. شناسایی نیروهای پیشران و موثر در اندرکنش زیرساخت‏های شهر اهواز با استفاده از مدل‌هایی نظیر «تحلیل اثرهای متقاطع» و نرم‌افزار «میک‌مک» انجام شد. جهت شناسایی و تحلیل و گزینش سناریوهای منتخب از تحلیل بالانس اثرهای متقابل در نرم‏افزار سناریوویزارد استفاده شد. بررسی صفحۀ سناریو در نرم‏افزار سناریوویزارد نیز نشان می‏دهد از مجموع 80 وضعیت موجود پیشران‏های اندرکنش مکانی زیرساخت‏های حیاتی تعداد 26 حالت (32.5 درصد) وضعیت مطلوب، تعداد 29 حالت (36.25 درصد) وضعیت ایستا، تعداد 25 حالت (31.25 درصد) وضعیت بحرانی دارند.

developing scenarios of geographic interaction in critical infrastructure during urban hazards in ahvaz

in recent years, the infrastructure systems have been mostly failed due to the increase in natural or manmade disasters as well as the internal and external dependencies among system components. the mutual infrastructure dependencies might cause more vulnerability and bring about cascading failures. the main objective of this study was to develop scenarios of geographic interaction in critical infrastructure during urban hazards in ahvaz. the study was developmental-applied in terms of purpose, while in terms of methodology, it was descriptive-analytical done based on field study and document analysis. the study indices were extracted and related via combining the results of expert opinion and existing records. to develop scenarios, after identifying the variables, the key factors affecting each topic were specified, and then various conditions were defined for each variable. the identification of driving forces in ahvaz infrastructures interaction was done using models such as “cross-impact analysis” using micmac software. in order to identify, analyze, and adopt selected scenarios, cross-impact balance analysis was run in scenariowizard software. the inspection of scenario screen in scenariowizard software showed that from among 80 existing settings of critical infrastructure spatial interaction drivers, 26 cases (32.5 percent) were in statistic form and 25 cases (3.125 percent) in critical conditions.