ارائه الگوی توسعه نظام نوآوری منطقه‏ای در ایران (نمونه موردی: استان یزد)

سال‏ها از مطرح شدن نوآوری به منزله‌ محرک توسعه‌ اقتصادی در مناطق می‏گذرد. یک دهه نیز از توجه به سیاست‏های نظام نوآوری منطقه‏ای در استان یزد می‏گذرد. ولی آثار مثبتی از این رویکرد در توسعه‌ استان مشاهده نشده است. به همین دلیل این پژوهش با هدف ارائه‌ الگوی مناسب توسعه‌ نظام نوآوری منطقه‏ای در ایران، با مطالعه‌ استان یزد، به عنوان نمونه‌ موردی، انجام شد. در این پژوهش شناسایی و تحلیل عوامل کلیدی موثر بر توسعه‌ نظام نوآوری منطقه‏ای با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافی و شاخص اهمیت نسبی صورت گرفت. یافته‏های این پژوهش بر اساس نظر متخصصان و فعالان این حوزه نشان داد سه عامل منابع انسانی، پارک علم و فناوری، و مراکز رشد و نوآوری و خلاقیت در استان یزد بیشترین اهمیت را بین سایر عوامل دارند که نشان‌دهنده‌ تمرکز بودجه و سیاست‏ها و پروژه‏ها بر این عوامل و غفلت از سایر عوامل است. با توجه به اهمیت و اولویت‏های مشخص‌شده و دسته‏بندی عوامل در نظام نوآوری استان یزد، پنج دسته قابل تفکیک است: 1. سرمایه‌ انسانی و اجتماعی؛ 2. زیرساخت‏های نوآوری؛ 3. فرایندهای نوآوری؛ 4. پویایی‏های کسب‏و‏کار؛ 5. توسعه‌ درون‏زا. می‏توان نتیجه گرفت تا کنون تمرکز بر مرحله‌ ابتدایی الگوی نظام نوآوری منطقه‏ای، که بیشتر جنبه‌ ورودی دارد، بوده است و نظام نوآوری استان یزد در مراحل ابتدایی است. مطابق الگوی ماحصل پژوهش، توسعه‌ نظام نوآوری منطقه‏ای استان یزد نیازمند تمرکز بر سه دسته عامل است: فرایندهای نوآوری، پویایی کسب‌وکار، توسعه‌ درون‌زا.

the provision of a model for the development of regional innovation in iran: the case study of yazd province

it has been years since innovation was first introduced as a driver of economic development. in addition, after a decade of attention to the regional innovation system policies in the yazd province, this approach has not shown any positive effect on the development of the province. thus, this study set out to provide a suitable model for the regional innovation system development in iran following the investigation of the yazd province as a case study. to this end, this study used the exploratory factor analysis and relative importance index to identify and analyze the key factors effective on the development of regional innovation system. the findings obtained from the opinions of experts and actors of this field showed that the three factors of human resources; the science and technology park; and growth, innovation, and creativity centers in yazd province have the highest importance among all studied factors. this reveals the concentration of finances, policies, and projects on these factors and ignorance of other factors. in the light of the importance and the designated priorities, the factors of innovation system in yazd province were classified into five groups. these included human and social resources, innovation infrastructure, innovation processes, business dynamics, and endogenous development. it can be concluded that so far, the concentration has been on the elementary stage of regional innovation system model – which essentially functions as the input for the system – and the innovation system in yazd province is in its early stages. accordingly to the obtained model of the study, the regional innovation system development in yazd province needs concentration on the three groups of factors, i.e., innovation processes, business dynamism, and endogenous development.