ارزیابی تاثیر خط لولۀ نفت ری‌ ساری بر محیط زیست با به‌کارگیری پارامترهای ژئوتکنیک زیست‌محیطی

آلودگی‌های نفتی در مسیر خطوط لوله انتقال فرآورده‌های نفتی پیامدی اجتناب‌ناپذیر از افزایش جمعیت و صنعتی شدن جوامع است که علاوه بر تاثیرات منفی زیست‌محیطی، مانند آلودگی سفره‌های آب زیرزمینی و خاک، باعث تغییراتی در خصوصیات ژئوتکنیکی خاک محل می‌شود. تغییرات خصوصیات مهندسی خاک‌ها می‌تواند به گسیختگی خاک و عملکرد نامطلوب خطوط انتقال منجر شود. ازین‌رو، در این پژوهش آثار خط لوله انتقال نفت شمال کشور بر محیط زیست،‏ با به‌کارگیری پارامتر‌های ژئوتکنیک در زمان بهره‌برداری، ارزیابی شد. روش مورد استفاده برای ‏ارزیابی ماتریس ایرانی بود. با تجزیه‌وتحلیل ماتریس ایرانی مشخص شد تعداد آثار میانگین جبری منفی در ستون برابر با 5 عدد و تعداد پیامدهای میانگین جبری منفی در ردیف برابر با 5 عدد است که در این بین تعداد پیامد‌های منفی کمتر از 1/3 در ستون مربوط به تغییر مسیر رودخانه، ایجاد بند، و ریسه کردن و در ردیف مربوط به لغزش و آلودگی خاک است.‏ نتایج مطالعات آزمایشگاهی جهت بررسی میزان اثر آلودگی خاک بر پارامتر‌های ژئوتکنیکی نشان داد مقاومت تک‌محوری نمونه‌ها 22 درصد ‏کاهش یافته ‏است. همچنین، تحلیل گسیختگی خاک به وسیله نرم‌افزار plaxis نیز نشان داد با تغییر زاویه مسلح‌کننده‌ها از 20 به 23 درجه ضریب اطمینان شیروانی خاک به کمتر از حداقل ضریب اطمینان در آیین‌نامه کاهش می‌یابد. در نهایت، پیشنهاد شد جهت کاهش آثار و پیامد‌های منفی پروژه سعی شود تا حد امکان خطوط لوله از مناطق جنگلی و ‏شیب‌دار عبور داده نشود.

Assessing the Effects of ReySari Oil Pipeline on the Environment Using Environmental Geotechnics Parameters

Oil pollution in the pipelines transporting petroleum products is an inevitable consequence of population growth and industrialization of communities. In addition to negative environmental effects such as groundwater and soil contamination, it causes changes in the geotechnical properties of local soil. Changes in soil engineering properties can lead to soil rupture and poor performance of transmission lines. Therefore, this study intended to assess the effects of the oil pipeline in the north of Iran on the environment using environmental geotechnic parameters during operation. By analyzing the Iranian matrix, it was found that there were 5 negative effects and consequences in the row and column. The consequences in the column were related to the diversion of the river, creating dams, and spinning, while in the row, these were related to landslides and soil contamination. The results of laboratory studies to investigate the effect of soil contamination on geotechnical parameters showed that the uniaxial strength of samples is decreased by 22%. In addition, the analysis of soil rupture by PLAXIS software showed that by changing the angle of the reinforcements from 20 to 23 degrees, the slope reliability of the soil decreases to less than the minimum reliability in the regulations. Finally, it was suggested that in order to reduce the negative effects and consequences of the projects, the pipelines should not be crossed through forested and sloping areas as much as possible.